fot.Micha L. Rieser Kościół klepkowy w Heddal w Norwegii, którego początki sięgają XIII wieku (fot. Micha L. Rieser)

W całej Skandynawii zaczęto prowadzić badania mające ujawnić, co znajduje się pod deskami drewnianych kościelnych podłóg. Jak się okazuje, z rezultatów można zaskakująco wiele wyczytać.

W odróżnieniu od większości krajów europejskich Skandynawia była miejscem, gdzie w średniowieczu budowle sakralne wznoszono w ogromnej części z drewna.

W samej Norwegii stały tysiące takich kościołów, z których do dnia dzisiejszego zachowało się dwadzieścia osiem. Kilkaset innych budynków ma średniowieczne korzenie. Gdy przeprowadzono w nich badania znaleziono ponad 20 000 monet, datowanych na okres od około 1180 do 1320 roku.

Prace archeologiczne prowadzono także w świątyniach Szwecji i Danii. W każdym z krajów drewniane podłogi kryły podobne skarby. Łącznie w Skandynawii odkryto pod deskami ponad 100 000 monet, a ponadto różnego rodzaju spinki do włosów, perły, czy inne drobne przedmioty.

Svein Harald Gullbekk z Uniwersytetu w Oslo postanowił przeanalizować według jakiego wzoru układają się świątynne znaleziska. Większość wiernych słuchała mszy na stojąco. Jak wynika z jego badań, dodatkowo funkcjonował też powszechnie wyraźny podział na miejsca dla kobiet i mężczyzn.

fot.John Erling Blad , lic. CCA SA 2.5 G Wnętrze kościoła klepkowego Gol Stave z Norwegoo (fot. John Erling Blad , lic. CCA SA 2.5 G)

W materiale przygotowanym przez portal ScienceNordic.com możemy przeczytać, iż na przykładzie kościoła w Bunge na Gotlandii można stwierdzić, że kobiety miały swoje miejsce po północnej stronie nawy głównej. Z czego wynika ten wniosek? To tam znaleziono 95% zagubionych pereł i spinek, które wpadły pomiędzy deski podłogi.

Wiadomo także, że wierni przynosili do kościołów wiele monet. Zdaniem naukowców dowodzi to dwóch faktów – szerokiego rozpowszechnienia wykorzystywania monet w Skandynawii oraz wiary, że z ich pomocą można było wpłynąć na życie wieczne (kupić sobie zbawienie, czy skrócić pobyt w czyśćcu).

Co ciekawe, jak twierdzi Gullbekk, ludzie odwiedzający kościoły raczej nie wkładali monet po podłogę celowo. Prędzej gubili je w trakcie składania ofiary. Zdaniem naukowców te badania dają szczególny wgląd w pobożność północy Europy w średniowieczu.

Źródła informacji:

1. Lost Medieval Artifacts Mapped Inside Swedish Church, archaeology.org [dostęp 30.09.2018].
2. Thousands of medieval trinkets discovered underneath Scandinavian churches, sciencenordic.com [dostęp 30.09.2018].