Pucz przeciwko Edwardowi Gierkowi. Czy Moczar naprawdę próbował obalić pierwszego sekretarza?
fot. domena publiczna Mieczysław Moczar (fot. domena publiczna)
Według powszechnie przyjętej wersji wydarzeń były minister spraw wewnętrznych usiłował wykorzystać nieobecność Edwarda Gierka w kraju do usunięcia całej grupy technokratów rządzących Polską. Ale co rzeczywiście wiadomo o przebiegu „puczu olsztyńskiego”?
Pucz olsztyński. Tym mianem określono próbę próba odsunięcia od władzy ekipy Edwarda Gierka, podjęta rzekomo w maju 1971 roku przez przywódcę frakcji partyzantów, Mieczysława Moczara.
Wykorzystując nieobecność I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), przebywającego od 24 maja 1971 roku w Czechosłowacji, Mieczysław Moczar miał zwołać do Olsztyna naradę swoich zwolenników jakoby w celu opracowania planu obalenia rządów tak zwanych technokratów.
Wspólne „odwiedziny w ziemi warmińsko-mazurskiej”
Działania te do tego stopnia zaniepokoiły Gierka, że przerwał swój pobyt w Pradze i 27 maja pojawił się w Olsztynie, aby – jak podała prasa – wspólnie z Moczarem „odwiedzić ziemię warmińsko-mazurską”.
fot.Janmad, lic. GNU FDL Mieczysław Moczar (fot. Janmad, lic. GNU FDL)
Energiczna kontrakcja Gierka pokrzyżowała plany „partyzantów”, a Moczar, utracił w czerwcu 1971 roku funkcję sekretarza Komitetu Centralnego i został powołany na drugorzędne stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.
W rzeczywistości na temat rzekomego „puczu” wiadomo bardzo niewiele, niewykluczone też, że krążące na ten temat plotki były świadomie rozpowszechniane przez zwolenników Gierka, który pragnął w ten sposób uzasadnić nagłe pozbycie się niewygodnego przywódcy konkurencyjnej frakcji partyjnej.
Polecana literatura:
- Lesiakowski K., Mieczysław Moczar „Mietek”. Biografia polityczna, Warszawa 1998, s. 388–392.
Źródło:
Powyższy tekst ukazał się pierwotnie jako jedno z haseł Abecadła PRL-u. Pozycja autorstwa Zdzisława Zblewskiego została opublikowana nakładem wydawnictwa Znak w 2008 roku.
Tytuł, lead, ilustracje wraz z podpisami, wytłuszczenia, podział akapitów oraz śródtytuły pochodzą od redakcji. Tekst poddano podstawowej obróbce redakcyjnej.
Fascynujący obraz życia w komunistycznej Polsce
Jerzy Kochanowski
Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957
| Sklep | Format | Zwykła cena | Cena dla naszych czytelników |
| paskarz.pl | 59.90 zł | 29.95 zł idź do sklepu » |
Oni budowali siłę Polski.
Żeby ci język w supeł stanął.
Gierek uchylił drzwi na Zachód. / Polkolor, Berliet, Grundig, pralki automatyczne, turystyka do Jugosławii, dialog z kościolem /. Trzeba było włożyć nogę w drzwi, aby ich nie zatrzaśnięto.
Krytykują głównie ci co im szkoda było buty zabrudzić i na wszelki wypadek nie wychodzili z piwiarni.A to, że potem wszyscy zamiast pracować stali pod bramami i machali flagami – to i puste półki były, bo jakie miały być. Nadchodziła zima, kopalnie nie wydobywały węgla, rolnicy sprzedawali na „wolnym” rynku, brak pokrycia na kartki – to i stan wojenny, a Reagan za karę odebrał naszym kurczakom paszę, co wcale nie miało pozytywnego wpływu na zaopatrzenie.No i Gierka z Jaroszewiczem internowano, gdyby dożyli – byliby kombatantami? A może coś pokręciłem Kukliński bohaterem, Wałęsa prezydentem.
Nie ma masła, nie ma serka.
To jest wina wujka Gierka. Raz, dwa, trzy – gonisz ty!
Ciekawostka.Moczar z swoim oddziałem partyzanckim w czasie wojny ,zaplanował akcję przeciw Niemcom.Umówił się z oddziałem Żydowskim pod dowódcą nijakiego Kasmana,który był dobrze uzbrojony.W dniu akcji celowo nie zgłosił sie na dany odcinek ,gdyż bał się Niemców .Wolał sie ukrywać w lasach,czekając z bronią u nogi na wyzwolenie od Rosjan.Za to Moczar mu nigdy nie wybaczył zdrady.
W państwie o ustroju monopartyjnym zazwyczaj wszelkie przetasowania na szczytach władzy odbywają się poprzez prowokowanie kryzysu politycznego, co w konsekwencji wymuszało zmiany kadr przywódczych. Tak było w Polsce gdzie ekipy rządzące ustępowały zwykle w wyniku zamieszek społecznych. Moczar miał straszne parcie na władzę. Konflikty społeczne w jego mniemaniu miały obalić Gomułkę. To on stał za antysemicką nagonką końca lat 60-tych, to on sprowokował wystąpienia studenckie „Marca ’68”. To co nie udało mu się wtedy, powiodło się 2 lata później przy okazji „Grudnia ’70” w czym też widać prowokację Moczara. W 1970 roku szykował się do objęcia władzy, i tak by się stało, gdyby nie kategoryczny sprzeciw Moskwy, która poufnymi kanałami poinformowała jego najbliższe otoczenie, że jeżeli szef „partyzantów” nie wycofa swojej kandydatury, to wypłyną kompromitujące materiały na jego temat. Moczar 1,5 roku później szykował się do kolejnego zamachu na władzę, tym razem wymierzonego w Gierka.