Unikatowe znalezisko w Szczecinie. Niezwykła konstrukcja wojenna czekała ponad 70 lat na wydobycie

fot.Bundesarchiv, Bild 101I-443-1587-09A / Zwilling, Ernst A. / CC-BY-SA 3.0 Montowanie działa na podstawie. Zdjęcie poglądowe.

Szczecińscy miłośnicy historii trafili na nie lada gratkę. Na terenie ogródków działkowych przy ul. Derdowskiego odkopali podstawę pod niemieckie przeciwpancerne działo forteczne kalibru 75 mm. To druga konstrukcja tego typu, jaka zachowała się do dzisiaj!

Członkowie Szczecińskiej Grupy Eksploracji Podwodnej „Gryf” oraz Stowarzyszenia Grupa Warowna Bastion przez cały piątek wydobywali podstawę pod niemieckie przeciwpancerne działo forteczne KWK 51 L/24 kalibru 75 mm. Choć konstrukcja waży około 600 kilogramów, ze względu na ograniczony teren wszystkie prace wykonywano ręcznie.

W kwietniu 1945 roku, podczas przygotowań do obrony Festung Stettin, w okolicach Szczecina postawiono 74 działa przeciwpancerne 75 mm. Większość ich podstaw była jednak inaczej zbudowana, niż ta z ogródków działkowych przy Derdowskiego.

Skąd ta niezwykłość?

Przyczyny unikatowości znaleziska tłumaczy Artur Spychaj ze Stowarzyszenia Grupa Warowna Bastion: „Można powiedzieć, że to podstawa prowizoryczna. Nie produkowano takich na dużą skalę w fabrykach. Przygotowano ją specjalnie pod działka, które Niemcy mieli w magazynach. (…) Pod koniec wojny, gdy broni już brakowało, postanowiono wykorzystać je jako działa forteczne broniące miast”. W dodatku nie wszystkich. Jedyna zachowana (oprócz szczecińskiej) znajduje się w Muzeum Wojskowo-Historycznym Bundeswehry w Dreźnie.

Prace przy wydobyciu podstawy. Screen z TVS.

Podstawa przez lata tkwiła pod alejką na terenie ogródków działkowych, które powstały w latach 50. XX wieku. Wystające z ziemi elementy często uszkadzały samochody kierowców.

Podczas wydobywania podstawa została od razu zdemontowana. Po pracach konserwacyjnych będzie jednym z najcenniejszych eksponatów w Muzeum Motoryzacji i Wojskowości w Tanowie. Już wiadomo, że jej dolna część jest kompletna i znajduje się w świetnym stanie. Miłośnicy historii liczą, że w pobliżu natrafią na elementy samego działa.