Obrona Płońska, bitwa pod Ćwiklinem-Arcelinem, szarża pod Płońskiem, szarża pod Arcelinem (14–17 sierpnia 1920) – starcie stoczone w trakcie wojny polsko-bolszewickiej równolegle z walną bitwą warszawską.
Wydzielona z polskiej 5 Armii grupa uderzeniowa gen. Franciszka Krajowskiego podjęła z rejonu Płońska przeciwnatarcie w kierunku na Ciechanów wymierzone w sowiecką XV Armię. Jednak bolszewicy dzięki posiłkom zdołali odzyskać inicjatywę i zaatakowali miasto, bronione przez zaimprowizowaną grupę płk. Gustawa Orlicz-Dreszera, zajmując część zabudowań.
Rozgorzały 2-dniowe zacięte walki. O ich ostatecznym losie rozstrzygnęła zwycięska szarża 1 pułku szwoleżerów, jedna z najpiękniejszych w całej wojnie.
Autor hasła:
Prof. dr hab. Tomasz Gąsowski – historyk, specjalista z zakresu dziejów politycznych, społecznych i militarnych ziem polskich w XIX stuleciu. Pracuje w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Akademii Ignatianum. Autor rozprawy habilitacyjnej „Między gettem a światem. Dylematy ideowe Żydów galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku”, a także takich publikacji jak „Pod sztandarami Orła Białego” czy „Ziemie polskie w latach wielkiej wojny”. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.
Wybrane starcia z okresu bitwy warszawskiej 1920 roku:
-
Bitwa pod Dęblinem (12–16 sierpnia 1920)
-
Bitwa pod Radzyminem (13–15 sierpnia 1920)
-
Pierwsza bitwa pod Hrubieszowem (12-13 sierpnia 1920)
-
Bitwa warszawska (13–18 sierpnia 1920)
-
Obrona Płocka (13–19 sierpnia 1920)
-
Bitwa nad Wkrą (14–16 sierpnia 1920)
-
Bitwa pod Krasnem (14–17 sierpnia 1920)
-
Obrona Płońska (14–17 sierpnia 1920)