Bitwa pod Studziankami, Studzianki (9–16 sierpnia 1944) – jedno z największych starć pancernych na froncie wschodnim II wojny światowej.
Na początku sierpnia 1944 radziecka 8 Armia Gwardii uchwyciła przyczółek na lewym brzegu Wisły, na południe od Warszawy, w rejonie miejscowości Warka i Magnuszew (przyczółek warecko-magnuszewski). Celem wzmocnienia jego obrony przed kontratakami niemieckimi, z rejonu Dęblin–Puławy wycofano jednostki 1 Armii Wojska Polskiego.
9 sierpnia oddziały polskiej 2 i 3 Dywizji Piechoty zajęły pozycje w północnej części przyczółka, natomiast 1 Brygada Pancerna imienia Bohaterów Westerplatte (dowódca – generał Jan Mierzycan) została podporządkowana dowództwu radzieckiego 4 Korpusu Armijnego Gwardii i skierowana do obrony odcinka południowego, gdzie prowadziły natarcie trzy niemieckie dywizje: 19 Dywizja Pancerna, Dywizja Pancerno-Spadochronowa „Hermann Göring” oraz 45 Dywizja Grenadierów. Jednostki 1 Brygady Pancernej prowadziły szczególnie zacięte walki w rejonie Studzianek, gdzie 14 sierpnia, wspólnie z oddziałami piechoty Armii Czerwonej, okrążyły, a następnie zniszczyły część dywizji „Hermann Göring”. 16 sierpnia Brygada przeszła z powrotem pod rozkazy dowódcy 1 Armii Wojska Polskiego.
Autor hasła:
Dr hab. Zdzisław Zblewski – historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Wykładowca Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalista z zakresu dziejów Polski Ludowej i ruchów opozycyjnych tego okresu. Autor takich prac jak „Między wolną Polską a siedemnastą republiką” czy „Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu”.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.
Materiały portalu CiekawostkiHistoryczne.pl poświęcone bitwie pod Studziankami (1943):
-
Herosi ze stali. Najlepsi polscy czołgiści II wojny światowej
-
Niezręczna prawda o „Czterech Pancernych”. W rzeczywistości byli… Rosjanami
Pierwsze bitwy z udziałem Polaków na froncie wschodnim II wojny światowej:
-
Bitwa pod Lenino (12–13 października 1943)
-
Bitwa o Lwów (22–27 lipca 1944)
-
Walki o przyczółki na odcinku Dęblin-Puławy (1–6 sierpnia 1944)
-
Bitwa pod Studziankami (9–16 sierpnia 1944)