Bitwa pod Kryłowem (25 października 1625) – W czasie buntu na Ukrainie Kozacy pod wodzą Marka Żmajły stanęli warownym taborem pod Kryłowem. 25 X wojska koronne pod wodzą hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego otoczyły tabor. Prawym skrzydłem wojsk koronnych dowodził kasztelan halicki Marcin Kazanowski, lewym wojewoda kijowski Tomasz Zamoyski, w centrum stanęła husaria Koniecpolskiego. Hetman rozpoczął rozbijać tabor ogniem armatnim i pod jego osłoną piechota ruszyła do szturmu.
Drugiego dnia, kiedy wyznaczono szturm generalny, okazało się, że Kozacy nocą nie zauważeni wycofali swój tabor. Pościg dogonił ich, lecz atak okazał się niemożliwy, gdyż tabor stanął wśród nieprzebytych bagien. Rozpoczęły się pertraktacje. Kozacy wybrali na miejsce Żmajły, nieprzejednanego wroga Rzeczypospolitej, nowego wodza Mychajłę Doroszenkę i zawarli układ z hetmanem.
Autor hasła:
Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.
Najważniejsze bitwy z Kozakami:
-
Bitwa pod Piątkiem (2 lutego 1593)
-
Bitwa pod Łubniami (26 maja – 7 czerwca 1596)
-
Bitwa pod Kryłowem (25 października 1625)
-
Bitwa nad Cybulnikiem (29 października 1625)
-
Bitwa pod Perejasławiem (maj-czerwiec 1629)
-
Bitwa nad Żółtymi Wodami (16 maja 1648)
-
Bitwa pod Korsuniem (26 maja 1648)
-
Bitwa pod Konstantynowem (26-28 lipca 1648)
-
Bitwa pod Beresteczkiem (28 czerwca 1651)
-
Bitwa pod Białą Cerkwią (23-28 września 1651)
-
Bitwa pod Batohem (1-2 czerwca 1652)
-
Bitwa pod Podhajcami (6-19 października 1667)