Bitwa pod Byczyną (24 stycznia 1588)

Bitwa pod Byczyną (24 stycznia 1588) – Bitwa ta zakończyła wojnę o koronę polską między Zygmuntem Wazą a arcyksięciem Maksymilianem Habsburgiem. Po koronacji Zygmunta III (27 grudnia) hetman wielki koronny Jan Zamoyski na czele 6 tys. ludzi (ok. 3700 jazdy i 2300 piechoty) wyruszył przeciwko wojskom Maksymiliana. Te, po nieudanej próbie opanowania Krakowa, wycofały się na Śląsk. Maksymilian skupił swoją liczącą 6,5 tys. ludzi armię w okolicach Byczyny i zająwszy pozycję po obu stronach głównego traktu, oczekiwał na przeciwnika.

Bitwa pod Byczyną 24 stycznia 1588 (ryc. Daniel Malak/TwojaHistoria.pl).

24 stycznia nadciągnęły wojska hetmańskie i natarły pierwsze. Uderzenie chorągwi kozackich Zamoyskiego zostało jednak z łatwością odparte przez kontratakującą z góry ciężką konnicę Maksymiliana. Dopiero szarża polskiej husarii zmusiła Austriaków do wycofania się. Kiedy arcyksiążę rzucił do ataku stojącą w odwodzie husarię węgierską, Zamoyski uderzył z kolei na jej skrzydło własnymi odwodami (1200 husarii). Wówczas cała jazda arcyksięcia rzuciła się do ucieczki. Zwycięstwo było całkowite. Maksymilian wraz z innymi dostojnikami został wzięty do niewoli i internowany w Krasnymstawie. Straty po obu stronach były znaczne: poległo ok. 2 tys. ludzi arcyksięcia i ok. 1000 żołnierzy Zamoyskiego. Ranny został Stanisław Żółkiewski, który zdobył chorągiew arcyksięcia.

Autor hasła:

Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.