fot.domena publiczna Henryk Karyncki przejął władzę w Czechach po śmierci Rudolfa Habsburga (na ilustracji).
Henryk VI Karyncki (ur. ok. 1270, zm. 2 IV 1335 w Tyrolu) – król czeski w latach 1307–1310, książę Karyntii i hrabia Tyrolu. Syn Meinharda II i Elżbiety Bawarskiej. Trzykrotnie żonaty: od 1306 roku z Anną, córką Wacława II Czeskiego, od 1313 roku z Adletą Brunszwicką, od 1328 roku z Beatryczą Sawojską. Z drugiego małżeństwa pozostawił córki Adletę i Małgorzatę, zw. Maultasch. Pochowany w Tyrolu.
Po śmierci ojca od 1295 roku rządził wspólnie z braćmi Ottonem i Ludwikiem w Karyntii i Tyrolu. W konflikcie między Adolfem z Nassau a Albrechtem Habsburgiem poparł tego ostatniego. Po zamordowaniu Wacława III w 1306 roku Henryk pojawił się w Czechach, by jako szwagier zmarłego zgłosić swą kandydaturę do tronu czeskiego. Spotkał się jednak z kontrakcją króla rzymskiego Albrechta I, który chciał osadzić w Pradze swego syna Rudolfa. Gdy obaj zjawili się pod bramami Pragi, wcześniej zdobywając poparcie panów czeskich z Henrykiem z Rožmberka na czele, Henryk musiał uchodzić.
Po niespodziewanej śmierci Rudolfa w 1307 roku czeska szlachta jednomyślnie wybrała Henryka na króla 15 sierpnia 1307 roku. Krótkotrwałe rządy Henryka oznaczały się wyjątkową nieudolnością. Najpierw jako elektor Rzeszy wykazał całkowitą pasywność przy wyborze Henryka VII Luksemburskiego na króla rzymskiego, nie przewidując, że Luksemburgowie staną się jego przeciwnikami w Czechach.
Swą polityką finansową (zadłużenie królestwa, ucisk fiskalny klasztorów) szybko wywołał opór szlachty. Na czele opozycji stanęli opaci dwóch klasztorów cysterskich (Zbrasław i Sedlec). Czesi zaczęli szukać porozumienia z Henrykiem VII, pozycja Henryka była krytyczna, zwłaszcza że opuścił go potężny sprzymierzeniec, Henryk z Lipé, podkomorzy królewski. Na niewiele zdała się pomoc wojskowa z Karyntii, która przywiódł marszałek karyncki Konrad z Aufensteinu. W sierpniu 1310 roku Henryk VII nadał swemu synowi Janowi Czechy, a w październiku udały się tam wojska luksemburskie. Nie zdobyto wprawdzie Kutnej Hory, ale zdołano zająć Kolin. W tej sytuacji Henryk opuścił Czechy.
W walce o tron niemiecki poparł w 1314 roku Fryderyka Pięknego, później wspierał Habsburgów w walce przeciw Ludwikowi Bawarskiemu, choć nie wziął udziału w bitwie pod Mühldorf (1322). W 1325 roku pośredniczył w zawarciu porozumienia między obu stronami konfliktu, zdobył także Treviso i Padwę, ale wkrótce je utracił. W 1327 roku zaczął popierać Luksemburgów, czego efektem był ślub jego córki Małgorzaty z Janem Henrykiem, synem Jana Luksemburskiego. Próby udziału w wielkiej polityce kończyły się jednak niepowodzeniem, gdyż na jego sojusz z Luksemburgami Wittelsbachowie i Habsburgowie odpowiedzieli układem w Augsburgu, w którym postanowiono w przyszłości podzielić się Karyntią i Tyrolem. Według kronikarza Jana z Viktorina Henryk zmarł na cholerę.