Czy ten biblijny król istniał naprawdę? Nowe badania kamiennej steli dostarczają interesujących dowodów

fot.Neithsabes, lic. CC BY-SA 3.0 Stela Meszy (fot. Neithsabes, lic. CC BY-SA 3.0)

Jak podaje Biblia, gdy Izraelici wyszli z niewoli egipskiej, musieli stawić czoła między innymi królowi Balakowi. Dotychczas wielu naukowców wątpiło, czy ta pojawiająca się w Księdze Liczb postać rzeczywiście istniała. Najnowsza analiza inskrypcji, znajdujących się na tak zwanej steli Meszy, rzuca na to zagadnienie nowe światło.

Stela Meszy to bazaltowa stela o wysokości 124 centymetrów. Odnaleziona została w 1868 roku przez niemieckiego misjonarza w dzisiejszej Jordanii. Stworzono ją około IX wieku p.n.e. Niestety po odkryciu została uszkodzona – porozbijali ją Beduini. Choć większość kawałków udało się odzyskać, niektórych nadal brakuje. Kamień zawiera inskrypcję Meszy, króla Moabu, który zbuntował się przeciwko Izraelowi. Władca chwali się, że pokonał Żydów i ich boga YHWH, co jak podkreśla izraelski portal Haaretz, jest pierwszym pozabiblijnym nawiązaniem do Jahwe.

Nowe badania, opublikowane właśnie w telawiwskim czasopiśmie naukowym poświęconym archeologii, dostarczają nam nowej interpretacji niejasnych dotychczas fragmentów kamiennej inskrypcji. Wynika z nich, że konkurentem Meszy do władzy nad Moabem był wymieniany w Biblii król Balak. Stary Testament zawiera wzmiankę, że obawiający się zmierzających tłumnie do Ziemi Obiecanej Izraelitów monarcha wynajął proroka, który miałby ich przekląć. Zamiast jednak wykonać to zlecenie, prorok błogosławił Naród Wybrany i szkodził królestwu Moabu.

W materiale opublikowanym przez Haaretz możemy przeczytać, że informacja o Balaku ma znaczenie z dwóch powodów. Po pierwsze, wprowadza kolejną z postaci biblijnych na karty książek historycznych. Po drugie zaś biblijny wątek Balaka, anachroniczny i zmitologizowany, pokazuje, że autorzy Biblii, tworzący całe stulecia po opisywanych wydarzeniach, mieli tendencję do przejmowania postaci historycznych i osadzania ich w zupełnie nowym kontekście.