Najważniejsze rocznice

fot.domena publiczna Jednym z członków tymczasowego Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej był Wojciech Korfanty.

3 grudnia 1918 roku w poznańskim kinie Apollo rozpoczął obrady Polski Sejm Dzielnicowy. Delegaci z ziem zaboru pruskiego dyskutowali między innymi o odbudowie niepodległego państwa polskiego.

Sejm został zwołany na podstawie odezwy tymczasowego Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z 14 listopada 1918 roku. Polska organizacja, działająca na ziemiach zaboru pruskiego od 1916 roku, wymogła na władzach pruskich zgodę na obrady. W wyniku przeprowadzonych między 16 listopada a 1 grudnia wyborów wyłoniono 1399 delegatów. Pochodzili oni z Wielkopolski, Śląska, Prus Królewskich, Warmii, Mazur i skupisk ludności polskiej w Niemczech. Ostatecznie w pracach Sejmu wzięło udział około 1100 osób. Wśród nich znalazły się także kobiety, którym przyznano bierne i czynne prawo wyborcze.

Mimo ograniczeń nałożonych przez pruskie władze obradujący do 5 grudnia Sejm przyczynił się do konsolidacji polskiego ruchu niepodległościowego w zaborze pruskim. Wybrano 80-osobową Naczelną Radę Ludową i obrano ją zwierzchnią władzą Polaków w Niemczech. Określono też żądania terytorialne ludności polskiej. Domagano się utworzenia niepodległej Polski z dostępem do morza. Dyskutowano nad bieżącą sytuacją polityczną i decydowano, jakie relacje utrzymywać z innymi organami polskiej władzy, w tym rządem w Warszawie i Komitetem Narodowym Polskim w Paryżu.

Sejm, mając na uwadze narzucone przez zaborcę ramy obrad, nie proklamował oderwania ziem zaboru pruskiego od Niemiec. Wezwano jednak państwa-zwycięzców I wojny światowej do rozwiązania tej kwestii w traktacie pokojowym.