Najważniejsze rocznice

fot.domena publiczna Jan Olbracht panował w Polsce w latach 1492-1501.

27 sierpnia 1492 roku Jan Olbracht został wybrany na króla Polski. Tron objął po zmarłym ojcu, Kazimierzu IV Jagiellończyku.

Olbracht został wskazany jako następca tronu w Polsce w niepisanym testamencie, pozostawionym przez zmarłego 7 czerwca 1492 roku monarchę. Jednocześnie Kazimierz jako swojego dziedzica na Litwie wskazał drugiego syna, Aleksandra. I o ile ta druga nominacja miała charakter wiążący, o tyle ta dotycząca Korony pozostawała jedynie zaleceniem dla możnych. Polska nie była bowiem monarchią dziedziczną i królowie byli wybierani w drodze elekcji.

Sejm elekcyjny rozpoczął się 15 sierpnia. Z Janem Olbrachtem o władzę konkurowali między innymi jego bracia: król czeski i węgierski Władysław Jagiellończyk oraz Zygmunt. O wybór ubiegał się także książę mazowiecki, Janusz II. Dodatkowo część szlachty opowiadała się za rządzącym na Litwie Aleksandrem, chcąc utrzymać wcześniejszą personalną unię polsko-litewską.

Kandydaturę Olbrachta wsparła gorąco jego matka, Elżbieta Rakuszanka, która namawiała nawet Władysława do odstąpienia od rywalizacji. Otrzymał też poparcie Aleksandra i najmłodszego ze swoich braci, Fryderyka. Na jego korzyść zadziałało wreszcie także zalecenie pozostawione przez zmarłego króla. Ostatecznie został wybrany jednogłośnie. Jego koronacja odbyła się 23 września 1492 roku.

Wybór Jana Olbrachta oznaczał tymczasowy koniec unii polsko-litewskiej, choć kraje utrzymywały ścisłą współpracę. Związek został przywrócony dopiero po jego śmierci w 1501 roku. Tron objął wówczas Aleksander.