fot.domena publiczna Bajezid I Błyskawica.
Bajezid I Błyskawica (ur. 1354, zm. 8 III 1403 w Akshehir, w niewoli) – sułtan turecki od 1383 roku, syn sułtana Murada I i jego żony Gülčiček Hatun. W 1381 roku został zarządcą prowincji Gerniyan. Skłonił władców Karamanii, Kastamonu i Amasyi do uznania zwierzchnictwa osmańskiego. Po zabójstwie jego ojca przez rycerza serbskiego w czasie bitwy na Kosowym Polu (15 XI 1389) natychmiast przejął rządy, co pozwoliło uniknąć klęski wojsk tureckich.
Wziął do niewoli, a następnie kazał ściąć księcia Lazara, co umożliwiło mu podporządkowanie Serbii. Pokój zawarty z małżonką księcia, Milicą, przypieczętowany został małżeństwem sułtana z ich córką Oliverą. W trakcie wyprawy przeciw Serbii zbuntowali się przeciw Osmanom liczni bejowie anatolijscy pod przywództwem Alauddina Ali beja Karamanu.
W latach 1390–1392 Bajezid zajął lub podporządkował sobie większą część Anatolii. Zaanektował także ostatnią twierdzę bizantyńską w zachodniej Anatolii Filadelfie (Alashehir). Zdobywał również coraz silniejsze wpływy w samym Bizancjum, a w 1390 roku wprowadził na tron bizantyński Jana VII. I choć przeciwnicy sułtana, Jan V i Manuel II, odzyskali władzę, musieli jednak uznać jego zwierzchnictwo, a Manuel w 1391 roku uczestniczył w jego ekspedycji do Anatolii. Wodzowie tureccy podejmowali też wyprawy na Wołoszczyznę, Peloponez i Bułgarię. Syn sułtana zdobył Tyrnowo (17 VI 1393), a cara bułgarskiego Iwana Szyszmana osadził na niewielkim skrawku jego dawnego terytorium w okręgu Nikopola.
W początkach 1394 roku Bajezid wezwał wszystkich swych europejskich wasali do Serres, zmuszając ich do odnowienia przysięgi na wierność. Nie zapobiegło to wzrostowi wpływów weneckich na terenie bizantyńskiej Morei. W rezultacie sułtan zajął Tessalię, a jego wojska zaatakowały Moreę i południową Albanię. Rozpoczął też Bajezid blokadę Konstantynopola, która utrzymywała się przez siedem lat.
Jesienią 1394 roku podjął osobistą wyprawę na Wołoszczyznę, został jednak zmuszony do odwrotu przez hospodara Mirczę Starego pod Rovinami (10 X). Poparł wówczas pretendenta na tron wołoski Włada Uzurpatora, który w maju 1395 roku zajął Wołoszczyznę (lub jej część). Wysłał też swe oddziały na rabunek na Węgry, sam natomiast zaatakował Nikopol i zdobył go, biorąc do niewoli cara bułgarskiego Iwana Szyszmana, którego wkrótce kazał ściąć (3 VI 1395).
W odpowiedzi król węgierski Zygmunt Luksemburczyk ogłosił europejską krucjatę, której wojska Bajezid pokonał pod Nikopolis (25 IX 1396). W następstwie tego zwycięstwa zdobył Widyn i zlikwidował carstwo zachodniobułgarskie. W 1397 roku wojska tureckie dokonały ataku na Moreę i zajęły Ateny, a następnie weneckie Argos. Umocnienie pozycji w Europie umożliwiło dalszą ekspansję na terenie Anatolii. W latach 1397–1398 sułtan zdobył część Karamanii i terytorium Burhan al-dina. Jednak na terenie azjatyckim jego potęga spotkała się z inną, równie agresywną – chanem Timurem Kulawym.
Bezpośrednią przyczyną konfliktu było poddanie się chanowi licznych lokalnych władców małoazjatyckich, a wśród nich beja Erzindżanu, Mutahhartena. Timur poparł jego zabiegi o zwrot miasta Kemah. Sułtan oparł się temu naciskowi i w rezultacie wojska obydwu zdobywców spotkały się w miejscowości Ҫubukovasi pod Ankarą (28 VII 1402). Bitwa zakończyła się klęską Bajezida i wzięciem go do niewoli. Timur potraktował go z szacunkiem należnym władcy (legenda o rzekomym przetrzymywaniu go w klatce nie znajduje potwierdzenia w świetle źródeł). Klęska pod Ankarą poważnie zachwiała potęgą osmańska, nie umniejsza to jednak roli Bajezida – pierwszego zdobywcy osmańskiego na wielką skalę.