Władcy i przywódcy
„Linia od Akki do Kirkuku”. Porozumienie Sykes–Picot i spotkanie, które podzieliło Bliski Wschód
W grudniu 1915 roku do londyńskiej siedziby premiera wezwano młodego konserwatystę, sir Marka Sykesa. Jego zadanie: zaproponować rozwiązanie dla przyszłości Imperium Osmańskiego. Kilka słów i jedno przesunięcie palca po mapie wystarczyły, by rozpocząć proces, który doprowadził do powstania...
Światowe wydarzenie znów w Polsce – Międzynarodowy (Ty)dzień Archiwów w 37 miastach
9 czerwca na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Archiwów. Archiwa Państwowe w Polsce już po raz osiemnasty aktywnie włączą się w wydarzenie, w którym uczestniczy kilkadziesiąt krajów z całego świata. W dniach 6-14 czerwca br. Archiwa Państwowe...
„Wielka Wojna na planszy. Gra, która ożywia prawdziwe pamiętniki z lat 1914–1918”
Zamiast suchych dat i bitew – emocje, codzienne wybory i walka o przetrwanie. Archiwa Państwowe stworzyły wyjątkową grę planszową, w której poznasz realia I wojny światowej oczami zwykłych ludzi. Oparta na autentycznych pamiętnikach, „Jeszcze jedno lato” pozwala przeżyć...
Nazistowskie archiwa z piwnicy sądu. Argentyna ujawnia zapomniane dokumenty III Rzeszy
W piwnicy argentyńskiego Sądu Najwyższego odnaleziono 83 pudełka pełne dokumentów związanych z nazistami, którzy po wojnie schronili się w Ameryce Południowej. Odkrycie to zbiegło się z decyzją władz o upublicznieniu akt dotyczących działalności hitlerowskich zbrodniarzy na emigracji –...
Chrześcijańska święta wojna. Czy katolicy w średniowieczu prowadzili dżihad?
Idea chrześcijańskiej świętej wojny istniała od najwcześniejszych wieków religii. Chrześcijańscy przywódcy czuli odpowiedzialność, by zatrzymać „barbarzyńców”. Podczas krucjat pokonywali tysiące kilometrów, by walczyć z ludźmi, których nigdy nie widzieli. Po drodze wycinali w pień i siłą nawracali innowierców.
Książęta, królowie, bohaterzy – tysiąc lat polskiej państwowości na wystawie archiwów państwowych
25 kwietnia 2025 r. w ramach obchodów 1000. rocznicy koronacji pierwszych królów Polski, w Hali im. Mieczysława Łopatki w Gnieźnie odbędzie się Uroczyste Połączone Posiedzenie Izb Parlamentu. Wydarzeniu towarzyszyć będzie otwarcie wystawy „Bezsenne głowy, co dźwigają korony –...
Rok 1025. Jak Piastowie sięgnęli po koronę” – komentarz prof. Andrzeja Pleszczyńskiego
Tysiąc lat temu, w 1025 roku, Polska stała się królestwem. Koronacje Bolesława Chrobrego i jego syna Mieszka II były nie tylko aktem politycznym, ale także manifestem suwerenności. Jakie znaczenie miały dla ówczesnej Europy i jak powinniśmy je rozumieć...
Kiedy Kraków stał się polski?
Kraków nęcił Mieszkowego syna. Bolesław Chrobry zapewne nieraz obmyślał, jak zabrać Kraków okrutnemu wujowi Bolesławowi II Starszemu. Słyszał niejedno o słynnym grodzie, prawdopodobnie też nieraz go odwiedzał. Kiedy miasto przeszło w ręce Polaków?
Odkryj prawdziwe oblicza Jagiellonów z National Geographic Polska – „Nowy poczet Jagiellonów”.
Jagiellonowie – dynastia pełna tajemnic, wielkich ambicji i skomplikowanych intryg. Dzięki nowemu projektowi National Geographic Polska możemy spojrzeć na ich rządy z zupełnie nowej perspektywy. „Nowy poczet Jagiellonów” odkrywa przed nami prawdziwe oblicza monarchów, odsłaniając nieznane dotąd fakty...
Argentyna ujawnia tajne archiwa nazistów – historyczny przełom
Po dekadach tajemnicy rząd Argentyny zdecydował się na odtajnienie dokumentów dotyczących nazistowskich zbrodniarzy, którzy po II wojnie światowej znaleźli schronienie w tym kraju. Prezydent Javier Milei uznał, że te materiały są częścią historii, którą należy ujawnić. Decyzja ta...
„Rosja wychowuje do wojny – jak Kreml kształtuje nową generację żołnierzy”
„Rosja od lat przygotowuje swoje społeczeństwo na wojnę – i zaczyna od najmłodszych. Junarmia, państwowa organizacja młodzieżowa, zrzesza setki tysięcy młodych Rosjan, ucząc ich musztry, strzelectwa i kultu armii. Władze, przy wsparciu Cerkwi, kreują obraz patriotyzmu, w którym...
Krzyżacy kontra Łokietek – bitwa o przyszłość Polski
Władysław Łokietek stanął przed jednym z największych wyzwań swojego panowania – walką z rosnącą potęgą zakonu krzyżackiego. Gdy Krzyżacy sprzymierzyli się z królem Czech Janem Luksemburskim i ruszyli na Polskę, wydawało się, że los kraju jest przesądzony. Jednak...
Wystawa „1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie”
Wystawa 1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie przywołuje wydarzenia sprzed 120 lat i pokazuje, jak znacząco wpłynęły one na kształtowanie się tożsamości Woli. Poruszane podczas wystąpień kwestie okazują się zaskakująco aktualne, podobnie jak konteksty mechanizmów...
Do trzech razy sztuka. Jak Mieszko I próbował podbić Wolin?
Mieszko I ze swoją grupą zbrojnych czuł, że może wszystko. Dlatego postanowił wyprawić się przeciw Wieletom i podbić Wolin, udowadniając, że faktycznie zasłużył na miano Króla Północy. Nie wszystko poszło jednak po jego myśli…
„Powrót Gladiatora: Ridley Scott przedstawia epicką kontynuację”
Ridley Scott wraca z sequelem kultowego „Gladiatora”, w którym główną rolę odgrywa Lucjusz, wnuk Marka Aureliusza. W Polsce premiera filmu odbędzie się 15 listopada, a amerykańska publiczność zobaczy go tydzień później. Jakie niesamowite widowisko przygotował dla nas reżyser...
Ukąszenie skorpiona. Mao spuszcza Jiang Qing ze smyczy
Wobec narastającej od trzech lat opozycji siedemdziesięciojednoletni Mao wezwał w listopadzie 1965 roku swą żonę Jiang Qing, byłą aktorkę, która pełniła funkcję komisarza do spraw kultury, i kazał jej opracować rewolucyjny manifest. Był to początek wydarzeń, które na...
Nadciąga Napoleon! – zobacz zwiastuny filmu
Ridley Scott, twórca takich filmów, jak „Gladiator”, „Robin Hood” czy „American Gangster” (opowiadający o życiu Franka Lucasa) w tym roku po raz kolejny zachwyci nas kolejną swoją produkcją.
Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie i Izba Pamięci wkrótce dostępne dla zwiedzających
W Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie dobiegły końca prace wykończeniowe w nowo powstałym Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie oraz poświęconej im Izbie Pamięci.
Mieczem, sprytem i podstępem. Jak Polacy podbijali Moskwę?
Polacy wiele razy podbijali Moskwę. Dwukrotnie z użyciem broni. W pozostałych przypadkach uczynili to pokojowymi metodami…
Eleonora Akwitańska – historia jednej z najpotężniejszych kobiet średniowiecznej Europy
Choć średniowiecze było okresem zdominowanym przez mężczyzn, to jednak nie brakowało wówczas kobiet pełnych pasji, ambicji i chęci władzy. Na ich tle wyraźnie wyróżnia się postać Eleonory Akwitańskiej. Była nie tylko jedną z najbogatszych oraz najbardziej wpływowych dam...
Anna Jagiellonka – antybajka o ostatniej królewnie z rodu
Królewny w bajkach przychodzą zwykle na świat wyczekiwane, otoczone miłością i troską, po czym dorastają, opływając w zbytki, by wreszcie zakochać się, poślubić królewicza i żyć długo i szczęśliwie. A w rzeczywistości? Córki wielkich rodów królewskich bywały rozczarowaniem...
Poznańskie hołdy pruskie. Krzyżacy w Wielkopolsce
Są kojarzeni z bitwą pod Grunwaldem, zamkiem w Malborku, Władysławem Jagiełłą i Konradem Mazowieckim. Mowa oczywiście o Krzyżakach, czyli rycerzach Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, założonego 19 listopada 1190 roku. Mało kto wie, że...
Od nich zależał los ludzkości. Jak chroniono polityków podczas II wojny światowej?
Konferencje w Teheranie, Jałcie i Poczdamie stały się miejscem, gdzie politycy Wielkiej Trójki – Winston Churchill, Józef Stalin i Franklin Delano Roosevelt (na ostatnim spotkaniu Harry Truman) – zdecydowali o kształcie powojennej Europy. Należało zapewnić im odpowiednią ochronę,...
Pojmany, oślepiony i kompletnie zapomniany – polski książę wymazany z historii
Dzieci władców mają zazwyczaj wiele szczęścia, mogąc liczyć na dostatnie życie jako następcy rodziców. Zdarza się jednak, że z rozmaitych powodów dany potomek nie jest mile widziany w rodzinie…
Makabryczna śmierć „pierwszej królowej Francji”. Królowa Brunhilda została poddana wyjątkowo okrutnym torturom
„Jej ciało zostało rozczłonkowane uderzeniami kopyt i szybkością galopady” – donosił frankijski kronikarz Fredegar. Ta brutalna śmierć była dla królowej Brunhildy… wybawieniem. To, co zgotowali jej wcześniej przeciwnicy polityczni, było znacznie gorsze. Jak wyglądały ostatnie chwile pierwszej wielkiej...