fot.David Shankbone/CC BY-SA 3.0 Dieta szczurów mieszkających w mieście w XIX wieku była bogata w mięso. Ich kuzyni ze wsi jedli je zdecydowanie rzadziej.

Naukowcy przebadali szczątki XIX-wiecznych szczurów, które zamieszkiwały Toronto i okolice i odkryli, że „miastowe” gryzonie żywiły się mięsem, podczas gdy ich kuzyni z terenów wiejskich byli raczej wegetarianami. No dobrze, ale co to ma wspólnego z historią ludzi? Okazuje się, że bardzo dużo!

Choć szczury towarzyszą ludziom od tysięcy lat, naukowcy wciąż stosunkowo niewiele wiedzą o ich stylu życia. Tymczasem informacje o tym, w jakich warunkach mieszkały i czym odżywiały się te niesłusznie pogardzane zwierzęta, mogą nam dużo powiedzieć o codzienności naszych przodków.

Z tego powodu dwaj archeozoolodzy, Eric Guiry z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej oraz Michael Buckley z University of Manchester, postanowili sprawdzić, jak odżywiały się między 1790 a 1890 rokiem gryzonie z Kanady. Przebadali szczątki 86 szczurów wędrownych. Wprawdzie wyniki ich analiz nie są szczególnie rewolucyjne, lecz metoda ta może nam pozwolić lepiej poznać zwyczaje żywieniowe ludzi w minionych epokach.

Najlepszy przyjaciel człowieka? Szczur!

„Szczury są interesujące przede wszystkim ze względu na to, że ich dieta odzwierciedla jedzenie, które pozostawiali po sobie ludzie” – tłumaczy jeden z badaczy, Eric Guiry. Nie jest bowiem tajemnicą, że wszystkożerne gryzonie nie gardzą resztkami z naszych stołów.

fot.domena publiczna Badania przeprowadzone przez archeozoologów mówią wiele o tym, jak wyglądała codzienność Kanadyjczyków żyjących w Toronto między 1790 a 1890 rokiem.

Naukowcy odkryli, że jadłospis tych spośród analizowanych gryzoni, które żyły w obrębie miasta, był bogaty w mięso i raczej monotonny. Szczury z terenów wiejskich miały dietę mniej „stabilną”, a przy tym ubogą w produkty pochodzenia zwierzęcego. Wynika to z tego, że często musiały szukać nowych źródeł pożywienia, ponadto współegzystowały z ludźmi mieszkającymi w mniejszych skupiskach, którzy na ogół produkują mniej odpadów.

Jakie wnioski płyną z tego dla historyków zajmujących się dziejami człowieka? Dieta szczurów nie tylko pokazuje, co jedli ówcześni ludzie, ale i daje przesłanki odnośnie tego, w jak dużych i bogatych społecznościach żyli.

Guiry i Buckley mają nadzieję, że wypracowana przez nich metoda posłuży w przyszłości do badania zwyczajów naszych przodków oraz pozwoli dokładniej poznać długą i zawiłą historię ludzko-szczurzej „przyjaźni”.

Źródła informacji:

1. Quenqua D., City Rats Eat Meat. Country Rats Eat What They Can, „The New York Times” [dostęp: 19.10.2018].
2. Solly M., Urban Rats Enjoy Richer, More Reliable Diet Than Their Rural Counterparts, Smithsonian.com [dostęp: 19.10.2018].