fot.webandi, lic. CC0 Czekolada (fot. webandi, lic. CC0)

Są takie dni, gdy niejeden człowiek oddałby za czekoladę wszystkie pieniądze świata. Jak pokazują najnowsze badania cywilizacja Majów miała do tej sprawy nieco inne podejście. Zamiast płacić za czekoladę, to właśnie jej używali jako środka płatniczego.

David Friedel, antropolog pasjonujący się historią Majów z Washington University w St. Louis twierdzi, że czekolada zdecydowanie była pokarmem z wyższej półki i prawie na pewno stanowiła walutę. Majom obcy był koncept używania do płacenia monet. Podobnie jak wiele innych cywilizacji na wczesnym etapie rozwoju, stosowali handel wymienny. Zachowane źródła pokazują, że nawet Hiszpanie w czasach ekspansji kolonialnej w Ameryce Południowej w XVI w. płacili pracownikom ziarnami kakaowca.

Roli kakao w wymianie towarów postanowiła się przyjrzeć archeolożka Joanne Baron, która poddała analizie dzieła sztuki pozostawione przez Majów. Jak napisała w abstrakcie do swojego tekstu opublikowanego w bieżącym numerze „Economic Athropology”, archeologia, dzięki swojemu przywiązaniu do świata materialnego może wnieść wiele do debaty o charakterze pieniądza. Są to przede wszystkim długoterminowa perspektywa oraz kontekst.

Jak wynika z ustaleń Baron, kakao, które początkowo służyło naświetleniu statusu, wraz z rozszerzaniem się rynków wymiany towarowej pomiędzy poszczególnymi królestwami Majów zmieniły swoją rolę. Produkty pierwotnie uznawane za luksusowe, jak tekstylia i właśnie kakao, przyjęły funkcje monetarne. Królestwa majańskie rywalizowały ze sobą, zatem należało w jakiś sposób sfinansować działanie aparatu państwowego, w tym np. wojska. Zdaniem badaczki, podatki pobierano właśnie w ziarnach kakaowca oraz w tkaninach.

Niektórzy naukowcy wierzą, że do upadku cywilizacji Majów przyczyniła się susza. Baron uzupełnia to dodając, że chodziło o przerwanie łańcucha dostaw kakao.

Źródła informacji:

1. Baron J.P., Making money in Mesoamerica: Currency production and procurement in the Classic Maya financial system [w:] „Economic Athropology” t. V, 2/2018.
2. The Maya civilization used chocolate as money, sciencemag.org [dostęp 28.06.2018].