fot.Tomasz_Mikolajczyk, lic. CC0 Teczki personalne, zdjęcie poglądowe (fot. Tomasz_Mikolajczyk, lic. CC0)

Historycy zajmujący się komunizmem w Polsce dostaną do rąk wyjątkowe materiały. O ich istnieniu IPN dowiedział się już w 2016 roku, jednak dopiero teraz udało się je opracować i udostępnić. Wśród znalezionych informacji są między innymi zobowiązania do współpracy.

Do tej pory uważano, że dokumenty te zaginęły, jednak okazało się, że zostały one zmikrofilmowane. Odkryte akta dotyczą tajnych współpracowników kontrwywiadu wojskowego z lat 1943-1974. Archiwiści z IPN nie wiedzieli, że od 4 listopada 1966 roku do 5 lutego 1974 roku trwały prace nad mikrofilmowaniem, po czym oryginały teczek niszczono.

Na stronie internetowej Instytutu wicedyrektor Archiwum IPN Mariusz Kwaśniak wyjaśnia wagę znaleziska:

To wyjątkowe odkrycie. Do tej pory badacze sądzili, że większość dokumentów dotyczących agentury kontrwywiadu wojskowego, przede wszystkim Głównego Zarządu Informacji, zostało bezpowrotnie zniszczonych. Nikt nie przypuszczał, że zostały zmikrofilmowane.

Dokumentacja obejmuje działalność kontrwywiadu w najbardziej represyjnym okresie. Dzięki jej odkryciu historycy mogą dokładniej zbadać funkcjonowanie wojskowych organów bezpieczeństwa. Jak podaje IPN, teczki zawierają „najważniejsze elementy dokumentacji teczek personalnych współpracowników WSW, tzn. dokumenty związane z procedurą werbunku, zobowiązania do współpracy, charakterystyki i dokumenty zawierające dane personalne”.

Odnalezione materiały zostały przez pracowników Instytutu opracowane i przygotowane do udostępnienia (opisy zawartości teczek można przeczytać na stronie Inwentarza archiwalnego IPN). Chcąc zgłębić informacje zawarte w konkretnej teczce, należy zgłosić się do oddziału Instytutu, gdzie dokumenty udostępniane są zainteresowanym na zasadach opisanych w ustawie o IPN.

Źródło informacji:

• Ważne odkrycie Archiwum IPN: 12 tys. teczek agentów kontrwywiadu wojskowego z lat 1943–1974, ipn.gov.pl.