fot.domena publiczna Portret Władysława I Świętego.
Władysław I Święty (ur. przed 1048 w Polsce, zm. 29 VII 1095) – król węgierski w latach 1077–1095 z dynastii Arpadów. Drugi syn Béli I i nieznanej z imienia córki Mieszka II. W 1077 roku pojął za żonę Adelajdę, córkę Rudolfa z Rheinsfelden, księcia szwabskiego. Pozostawił dwie córki: Pryskę, żonę Jana II Komnena, cesarza bizantyńskiego, i nieznaną z imienia żonę Jarosława włodzimierskiego. Pochowany w Somogyvár. Kanonizowany w 1192 roku.
Władysław urodził się podczas pobytu Béli I w Polsce. Jeśliby wierzyć przekazowi Galla Anonima, który twierdził, że Władysław, przebywając w Polsce od dzieciństwa, stał się niemal Polakiem, trzeba założyć, że albo wcale nie wyjechał na Węgry z Bélą (w 1048 lub 1050 i 1060), co jest mało prawdopodobne, albo nie towarzyszył Gejzie w powrocie do ojczyzny i pozostał w Polsce po 1063 roku. Twierdzi się też, że Władysław otrzymał od Salomona I księstwo w Biharze (1063–1074), potem zaś od Gejzy księstwo w Nitrze (1074–1077).
Z całą pewnością wiemy, że poparł Gejzę I w walce z Salomonem, wspomagając go w zwycięskiej bitwie pod Mogyoród w 1074 roku. Zdaniem T. Grudzińskiego, Gejza być może jeszcze za swego życia doprowadził do elekcji Władysława na tron węgierski, co odbyło się w 1077 roku. Próbę opanowania tronu przez Salomona udaremnił Bolesław Śmiały. Władzę Władysława uznał papież Grzegorz VII, który w piśmie z czerwca 1077 roku, skierowanym do arcybiskupa ostrzyhomskiego Neemiasza, nazywał Władysława królem i zachęcał go do oddania Węgier pod opiekę papiestwa. Nowy król odpowiedział wysłaniem poselstwa do Rzymu. Oznaczało to opowiedzenie się po stronie papiestwa w wielkim sporze Grzegorza VII z Henrykiem IV.
Wytrwał także Władysław w sojuszu z Polską, przyjął u siebie wygnanego z Polski Bolesława Śmiałego oraz jego żonę i syna (Mieszko Bolesławowic przebywał na Węgrzech do 1086). Na uwagę zasługuje fakt, że Władysław aż do śmierci Salomona nie uważał się za króla węgierskiego, nie chcąc odbierać korony prawnie ukoronowanemu królowi. Władysław utrzymywał poprawne stosunki z Bizancjum, walczył z Połowcami, zapoczątkował ekspansję Węgier na Ruś Halicką. Przyłączył do Węgier Siedmiogród i rozpoczął podporządkowywanie Chorwacji. Pod koniec życia nawiązał stosunki z cesarzem Henrykiem IV.
Literatura: T. Grudziński, Polityka papieża Grzegorza VII wobec państw Europy Środkowej i Wschodniej (1073–1080), Toruń 1959.