Bitwa pod Kalnikiem (28 stycznia 1606) – W czasie wojen z Tatarami orda dobrudzka i białogrodzka pod wodzą Kantymira wpadła na Podole i Ukrainę. Hetman wielki koronny Stanisław Żółkiewski stanął z 10-tysięcznym wojskiem, złożonym z chorągwi kwarcianych i prywatnych, niedaleko Kalnika nad rzeką Udycz. Celem hetmana było zorganizowanie zasadzki na powracających z wyprawy, obciążonych łupem Tatarów. Wojska zostały zamaskowane tak dobrze, że przednia straż tatarska nie zdołała ich wykryć. Kiedy główne siły tatarskie, ok. 5 tys. ludzi, pojawiły się pod Kalnikiem, hetman związał je walką od czoła, a następnie rzucił do walki ukryty odwód.
Tatarzy zostali rozbici i poszli w rozsypkę. Pościg trwał kilka mil i doprowadził do całkowitego rozgromienia ordy. Tatarzy stracili kilkuset ludzi, a także wszystkie łupy i jasyr.
Autor hasła:
Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.
Walki z Tatarami i Turkami za panowania Zygmunta III Wazy:
-
Bitwa pod Oryninem (28 września 1618)
-
Bitwa pod Chocimiem (2 września – 9 października 1621)
-
Bitwa pod Szmańkowcami (luty 1624)
-
Bitwa pod Martynowem (19-20 czerwca 1624)
-
Bitwa pod Martynowem (20 lutego 1626)
-
Bitwa pod Białą Cerkwią (wrzesień-październik 1626)