Najważniejsze rocznice

fot.domena publiczna Przewodniczącym RJN został Kazimierz Pużak.

9 stycznia 1944 roku Delegat Rządu na Kraj ogłosił utworzenie Rady Jedności Narodowej. Zastąpiła ona istniejącą od sierpnia 1943 roku Krajową Reprezentację Polityczną.

Powstanie RJN było odpowiedzią władz Polski Podziemnej na formowanie się alternatywnych władz polskich, zdominowanych przez komunistów. W nocy z 31 grudnia 1943 roku na 1 stycznia 1944 roku Polska Partia Robotnicza podjęła bowiem decyzję o powołaniu Krajowej Rady Narodowej, która rościła pretensje do roli reprezentacji politycznej narodu.

W skład RJN weszli przedstawiciele stronnictw politycznych, działających w polskim podziemiu. Po trzech delegatów wyznaczyły Stronnictwo Narodowe, Stronnictwo Pracy, Stronnictwo Ludowe oraz Wolność, Równość i Niepodległość. Zjednoczenie Demokratyczne, „Racławice” i „Ojczyzna” były reprezentowane przez jednego delegata; swojego przedstawiciela miało w Radzie także duchowieństwo rzymskokatolickie. Jej przewodniczącym został Kazimierz Pużak.

Wkrótce po powołaniu tej namiastki parlamentu, 23 stycznia, utworzono także w kraju namiastkę rządu. Pełniący dotychczas funkcję Delegata Rządu na Kraj Stanisław Jankowski otrzymał tekę ministra i został mianowany zastępcą prezesa Rady Ministrów w Kraju.

Jednym z pierwszych działań RJN było uchwalenie 15 marca 1944 roku Deklaracji programowej. Jej członkowie opowiadali się między innymi za ścisłym sojuszem z państwami zachodnimi. Zapowiadano wprowadzenie w odrodzonym kraju systemu demokracji parlamentarnej i przeprowadzenie szeregu reform, w tym reformy rolnej.

RJN istniała do utworzenia Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Dwa dni po jego powstaniu, 30 czerwca 1945, podjęła decyzję o samorozwiązaniu.