Izasław Jarosławowicz (ur. 1024, zm. 1078) – wielki książę kijowski-senior w latach 1054-1068, 1069-1073, 1077-1078. Najstarszy syn Jarosława Mądrego i Ingegerdy. Ok. 1050 r. ożenił się z Gertrudą (zm. 1108), córką Mieszka II. Ich syn Światopełk był wielkim księciem kijowskim w latach 1093-1113, a jego potomkowie władali księstwem turowsko-pińskim.

Początkowo jako senior miał oparcie w braciach, Światosławie i Wsiewołodzie. Od 1067 r. stale walczył z buntami książąt dzielnicowych, które tłumił z wielkim okrucieństwem. Dwukrotnie stracił tron kijowski (1068 i 1073). Pomocy szukał na Zachodzie, w Polsce i u cesarza Henryka IV. Dzięki dwu wyprawom Bolesława Śmiałego do Kijowa (1069 i 1077) i wstawiennictwu papieża Grzegorza VII udało mu się odzyskać władzę.

Za jego panowania Rusi zagroziły najazdy koczowników. W latach 1055-1060 całkowicie rozbił Torków, w 1061 r. odparł Połowców, ale w 1068 r. poniósł klęskę nad Altą. Zginął zamordowany przez własnego drużynnika w czasie oblężenia Czernihowa, gdy usiłował przywrócić tam do władzy wygnanego Wsiewołoda.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców Europy średniowiecznej (Wydawnictwo Poznańskie 2005) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Autor hasła:

Krzysztof Pietkiewicz – profesor doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii Europy Wschodniej, związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu publikacji, poświęconych m. in. historii Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Współautor „Słownika władców Europ średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.