fot.domena publiczna Giedymin (fot. domena publiczna)
Giedymin (litew. Gediminas) (ur. ok. 1275, zm. 1341) – wielki książę litewski od 1316 r. Miał siedmiu synów: Moniwida, Kiejstuta, Olgierda, Narymunta, Koriata i Lubarta, którym wyznaczył dzielnice, a na swego następcę desygnował Jawnutę (1341-1344), któremu oddał Wilno.
Objął władzę po śmierci brata, Witenesa. Twórca mocarstwowej potęgi Litwy, zdolny wódz i zręczny dyplomata, umiejętnie bronił Litwy przed naporem Krzyżaków z Prus i Inflant, dbał jednocześnie o dobre stosunki handlowe Litwy z Rygą i rozszerzał panowanie litewskie na Rusi. Podbite i uzależnione terytoria oddawał w ręce braci i krewnych. Połock oddał bratu Woinowi (1326-1338).
Ok. 1318 r. poprzez małżeństwo syna, Olgierda, opanował Witebsk. Podlegał mu też Mińsk, a przed 1340 r. zajął Pińsk z Turowem. Z kolei syn Lubart przez małżeństwo wszedł w posiadanie Wołynia. Na wschodzie ekspansja litewska, zapewne pokojowa, oparła się o granice ziemi smoleńskiej, zajęto część włości nad środkowym Dnieprem, a od 1331 r. Kijowem rządził brat Giedymina Fiodor – chociaż zapewne jako książę podporządkowany Złotej Ordzie.
Giedymin zabiegał o dobre stosunki z Polską. W 1325 r. zawarł sojusz z Władysławem Łokietkiem i wydał swoją córkę Annę (Aldonę) za Kazimierza Wielkiego. Rezultatem tego związku było m.in. oddanie władzy na Rusi Halickiej księciu mazowieckiemu Bolesławowi Trojdenowicowi, wnukowi księcia litewskiego Trojdena, którego żoną została córka Giedymina, Eufemia Maria. W tym okresie książę opanował też Podlasie. Kilkakrotnie nawiązywał kontakty z papiestwem, obiecując przyjęcie chrztu, choć były to raczej wybiegi, które miały na celu wstrzymanie agresji krzyżackiej. Po podboju wielkich obszarów Rusi wystarał się o utworzenie odrębnej prawosławnej metropolii litewskiej (Halicz – 1337, Kijów).