Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Danilo I Petrović Njegoš (książę Czarnogóry 1852–1860)

Portret Danila I.

fot.domena publiczna Portret Danila I.

Danilo I Petrović Njegoš (ur. 4 VI 1826 w Njeguši, Czarnogóra, zm. 13 VIII 1860 w Kotorze) – książę Czarnogóry w latach 1852–1860. Syn Krstinji Vrbicy i Stanka Stjepova, wnuk brata władyki Piotra I, Stjepy. Z małżeństwa z Darinką Kvekić miał jedynie córkę Olgę, wobec czego po jego śmierci tron czarnogórski przypadł Nikoli, synowi jego starszego brata, wielkiego vojvody Mirka.

Na wiadomość o śmierci Piotra II Petrovicia Njegoša zawrócił z drogi do Petersburga, dokąd został wysłany na dalsze kształcenie i 1 stycznia 1852 roku został władyką Czarnogóry. Już jednak 13 marca 1852 roku ogłosił się, za zgodą Rosji, świeckim księciem.

Kontynuował dzieło umacniania organizacji wewnętrznej państwa (reformy w administracji, wojsku, systemie podatkowym i celnym, oświacie) oraz stworzył warunki dla działania m.in. takich instytucji międzynarodowych, jak poselstwa, agencje handlowe, paszporty itp. Wielkie znaczenie miało wprowadzenie w maju 1855 roku nowego zbioru praw. Umocnił on władzę absolutną księcia, ale równocześnie zrównywał wszystkich obywateli wobec prawa, zapewnił prawną ochronę własności, modernizował prawo karne i cywilne, likwidował tzw. krwawą zemstę.

Danilo dążył do uznania suwerenności państwa i powiększenia jego obszaru, a zwłaszcza uzyskania dostępu do morza. Podczas negocjacji paryskich po wojnie krymskiej (1856) zainicjował politykę zbliżenia do Francji; działania dyplomatyczne nie przyniosły jednak spodziewanych rezultatów. Pomoc udzielona antytureckiemu powstaniu w Hercegowinie (1857) doprowadziła w 1858 roku do wojny turecko-czarnogórskiej, zakończonej zwycięstwem wojsk czarnogórskich i powstańczych pod Grahovem (1858).

W 1860 roku Czarnogóra doczekała się uregulowania granicy z Turcją przez komisję międzynarodową. Jej nabytki terytorialne (Grahovo, skrawki paszaliku skadarskiego oraz Hercegowiny) były wprawdzie niewielkie, jednak pośrednio uznana ona została za suwerenne państwo przez społeczność międzynarodową. Jest pewnym paradoksem, że Danilo I, który zniósł prawo zemsty rodowej, zginął w wyniku takiego właśnie zamachu, dokonanego przez emigranta Todora Kadicia.

Autor hasła:

Witold Szulc – doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii społecznej i gospodarczej XIX i XX wieku, związany dawniej z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a obecnie wykładający w Wyższej Szkole Handlu i Usług w Poznaniu. Współautor „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.