Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Beatrycze (królowa Holandii 1980–2013)

Królowa Beatrycze w 2013 roku.

fot.Frank van Beek/CC BY 2.0 Królowa Beatrycze w 2013 roku.

Beatrycze (ur. 31 I 1938 w Soestdijk k. Baam) – królowa Holandii od 1980 roku, w 2013 roku abdykowała na rzecz najstarszego syna (właśc. Beatrix Wilhelmina Armgard von Oranien-Nassau und von Lippe-Biesterfeld). Najstarsza córka królowej Holandii Juliany i księcia Bernharda.

Urodziła się i spędziła dzieciństwo na zamku Soestdijk, następnie uczęszczała do szkoły w Bilthoven. Po maturze (1956) studiowała na uniwersytecie w Lejdzie (Leiden) socjologię, prawo i historię, uzyskując stopień doktora praw. W dniu swoich osiemnastych urodzin, 31 stycznia 1956 roku, jako następczyni tronu stała się członkiem Rady Państwa, otrzymując bezpośredni wgląd w sprawy polityczne. We wrześniu 1969 roku odbyła swą pierwszą oficjalną podróż zagraniczną (do USA); szereg dalszych wizyt podjęła po ukończeniu studiów.

30 kwietnia 1980 roku, w dniu abdykacji swojej matki, królowej Juliany, Beatrycze złożyła przysięgę na konstytucję i została nową królową. Szybko zyskała opinię kompetentnej głowy państwa, choć w 1988 roku publicznie przyznała, że niełatwo przychodzi jej zachowanie ponadpartyjnej bezstronności. Wielokrotnie wykraczała też poza swoje uprawnienia, m.in. wypowiadając się przeciwko stacjonowaniu amerykańskich rakiet średniego zasięgu w Holandii (1986) czy wzywając do zaangażowania na rzecz ochrony środowiska (1988). W lipcu 1994 roku mianowała szefa partii socjaldemokratycznej, Wima Koka, tzw. informatorem, chcąc w ten sposób przyspieszyć formowanie nowego rządu; cześć mediów uznała to posunięcie za swoisty zamach stanu.

Spore uznanie zdobyła swoją postawą podczas licznych wizyt zagranicznych, zwłaszcza w Izraelu i Indonezji. W Izraelu (marzec 1995) przyznała w przemówieniu w Knesecie, że opór przeciwko niemieckiej okupacji w latach 1940–1945 nie był w Holandii powszechny; wizyta w Indonezji (VIII 1995) przypadła w pięćdziesiątą rocznicę jej wyzwolenia spod kolonialnej zależności od Holandii.

Instytucja monarchii jest w Holandii powszechnie akceptowana, a swą popularność rodzina królewska zawdzięcza także małżonkowi Beatrycze, księciu Clausowi. Były niemiecki dyplomata, Claus von Amsberg, po przyjęciu obywatelstwa holenderskiego poślubił 10 marca 1966 roku ówczesną następczynię tronu i otrzymał tytuł księcia Holandii. Wejście Niemca do rodziny królewskiej wywołało początkowo nieprzychylne komentarze i protesty holenderskiej opinii publicznej. Dopiero po narodzinach pierwszego syna (27 IV 1967), księcia Willema Aleksandra, oraz dwóch następnych, Johana Friso (25 IX 1968) i Constantijna (11 X 1969), wzrosła sympatia dla panującej rodziny; nie bez znaczenia był fakt, że książę Willem stał się pierwszym od stu szesnastu lat męskim następcą tronu w dynastii orańskiej.

Autor hasła:

Olgierd Kiec – doktor habilitowany, politolog i historyk XIX i XX wieku związany z Uniwersytetem Zielonogórskim. Autor publikacji poświęconych m. in. historii protestantyzmu w Wielkopolsce. Współautor „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.