Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Alfons VI Mężny (król Leonu 1065-1072 i 1072-1109, król Kastylii i Galicii 1072-1109)

Alfons VI Mężny (fot. domena publiczna)

fot.domena publiczna Alfons VI Mężny (fot. domena publiczna)

Alfons VI Mężny zw. Światłem Hiszpanii (ur. VI 1040, zm. 30 VI 1109 w Toledo) – Król Leónu Od 1065 r., król Kastylii od 1072 r. Syn Ferdynanda I Wielkiego, króla Kastylii i Leónu, oraz Sanchy, córki Alfonsa V, króla Leónu. Cztery żony Alfonsa pochodziły z Francji: Agnieszka i Beatrycze były córkami Wilhelma VI, księcia Akwitanii, Konstancja była dzieckiem księcia burgundzkiego Roberta I, a Berta — hrabiego Burgundii Wilhelma I. Następczynią Alfonsa została jego córka Urraka, która po śmierci Rajmunda Burgundzkiego została żoną króla Aragonii i Nawarry Alfonsa I. Pochowany w klasztorze Sahagún.

W wyniku podziału ojcowizny otrzymał królestwo Leónu (1065). Wkrótce po objęciu władzy został zaatakowany przez swego starszego brata, króla Kastylii Sancho II. Pobity pod Pisuergą (1068) i Carrion (1071) utracił tron Leónu i schronił się na dworze mauretańskiego króla Toledo. Po śmierci Sancho II, zabitego podczas wyprawy na Zamorę (7 X 1072) powrócił do Leónu i odzyskał władzę. Pod koniec 1072 r. przyłączył do swego państwa Galicię (w latach 1065-1071 należała ona do młodszego brata Alfonsa, Garcii) i Kastylię. Koronę tego ostatniego państwa uzyskał po złożeniu w Burgos przysięgi na ręce sławnego rycerza kastylijskiego Cyda, że nie brał udziału w zamordowaniu Sancho II.

Po złączeniu Kastylii i Leónu przyjął tytuł cesarza. Zmusił do złożenia hołdu lennego króla Aragonii i Nawarry, Sancho I Ramireza, rozciągając swoje wpływy na całą chrześcijańską część Hiszpanii. W walkach z muzułmanami zdobył w maju 1085 r. Toledo. Jego podboje zostały powstrzymane przez armię Almorawidów, sprowadzoną przez muzułmańskich władców Hiszpanii z Maroka. 23 października 1086 r. został pobity przez emira almorawidzkiego Jusufa ibn Taszfina w bitwie pod Zallaka (obecnie Sagrajas) w pobliżu Badajoz. 30 maja 1108 r. poniósł kolejną klęskę w bitwie z wojskami Almorawidów pod Ucles.

Utrzymywał ożywione kontakty z Francją. Znalazło to odbicie w małżeństwach córek Alfonsa – Urraki (1081-1126) i Teresy (1070-1130). Pierwsza z nich, jedyna prawowita córka i dziedziczka Alfonsa, poślubiła w 1087 r. hrabiego Amous Rajmunda Burgundzkiego (zm. 1107) i wniosła mu w posagu hrabstwo Galicii. Teresa z kolei wydana została ok. 1095 r. za Henryka Burgundzkiego (zm. 1112), który otrzymał od króla w lenno hrabstwo Portugalii. Alfons ściągał do Hiszpanii francuskich rycerzy, księży i zakonników. W 1079 r. oddał benedyktynom z Cluny klasztor w Sahagún, a w 1086 r. wybrał francuskiego mnicha Bernarda na pierwszego arcybiskupa Toledo. W kościołach obrządek mozarabski zastąpił rzymskim. Postać Alfonsa pojawia się w pieśniach i legendach epoki rekonkwisty.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców Europy średniowiecznej (Wydawnictwo Poznańskie 2005) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Autor hasła:

Andrzej Kamieński – doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii nowożytnej, związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk. Autor wielu publikacji poświęconych m. in. dynastii Hohenzollernów. Współautor „Słownika władców Europ średniowiecznej”, „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej” oraz „Słownika władców polskich”.