Dlaczego Władysława Gomułkę usunięto z partii i aresztowano? Czym naraził się Stalinowi?
fot.domena publiczna Stalin (fot. domena publiczna)
Lista zarzutów wobec Władysława Gomułki była nad wyraz długa. Instrukcje – jak zwykle – szły z Moskwy. A Bierut tylko powtórzył to, czego życzył sobie towarzysz Stalin.
„Odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne”. Taka właśnie postawa polityczna została przypisana sekretarzowi generalnemu Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej Władysławowi Gomułce przez Bolesława Bieruta („niejawnego” członka Biura Politycznego KC PPR).
Zarzut padł w referacie O odchyleniu prawicowym i nacjonalistycznym w kierownictwie partii i sposobach jego przezwyciężenia, wygłoszonym podczas plenum KC PPR, które obradowało w dniach 31 sierpnia–3 września 1948 roku (tzw. plenum sierpniowo-wrześniowe).
Komunista mówi o „pięknych tradycjach walki o niepodległość”
Wcześniej Gomułka naraził się Stalinowi podczas konferencji dziewięciu partii komunistycznych w Szklarskiej Porębie (wrzesień 1947 roku). Wyraził wówczas sprzeciw wobec koncepcji powołania Biura Informacyjnego Partii Komunistycznych i Robotniczych (Kominformu).
Krytykował też decyzję Kremla o potępieniu przywódcy komunistów jugosłowiańskich Josipa Broz-Tito (wiosna 1948 roku), ponadto wygłosił 3 czerwca 1948 roku na plenum KC PPR referat, w którym wychwalał „piękne tradycje […] walki o niepodległość” przedwojennej PPS, wytykając jednocześnie negatywny stosunek Komunistycznej Partii Polski (KPP) do kwestii odbudowy państwa polskiego.
fot.Marxists Internet Archive Josip Broz Tito (fot. Marxists Internet Archive)
Moskwie znana była również jego niechętna postawa wobec radzieckich postulatów rozpoczęcia w krajach Europy Środkowej intensywnej kolektywizacji gospodarstw wiejskich.
Nieufność wobec ZSRR i bolszewików
Już w kwietniu 1948 Wydział Polityki Zagranicznej Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) sformułował wobec Gomułki zarzut „nacjonalistycznego odchylenia”, rozwinięty następnie przez Bieruta, który w swoim referacie oskarżył Gomułkę o rzekomą nieufność wobec ZSRR i wobec kierownictwa tamtejszej partii komunistycznej, wyrażającą się niechętnym stosunkiem do idei Kominformu oraz wątpliwościami w sprawie konfliktu pomiędzy Stalinem a Tito.
fot.Bundesarchiv/Ulrich Kohls/CC-BY-SA 3.0 Władysław Gomułka i Leonid Breżniew
Sekretarz generalny KC PPR został także napiętnowany za niewłaściwą ocenę historycznej roli PPS oraz KPP, a także za niechęć do podjęcia walki klasowej na terenie wsi. Bierut wytknął również Gomułce, że w pierwszej połowie 1944 roku dążył do podjęcia współpracy z prawicą ruchu socjalistycznego i ludowego, ponieważ jakoby wątpił w możliwość samodzielnego zdobycia przez PPR władzy w kraju.
Gomułkowszczyzna i odchyleńcy
Gomułka został zmuszony do złożenia samokrytyki i usunięty ze stanowiska sekretarza generalnego, którą to funkcję objął Bierut.
W późniejszym okresie zarzut odchylenia prawicowo-nacjonalistycznego stał się podstawowym elementem walki z „gomułkowszczyzną”, a polityków uznanych za zwolenników Gomułki nazywano „nosicielami odchylenia prawicowo-nacjonalistycznego” lub potocznie – odchyleńcami.
Źródło:
Powyższy tekst ukazał się pierwotnie jako jedno z haseł Abecadła PRL-u. Pozycja autorstwa Zdzisława Zblewskiego została opublikowana nakładem wydawnictwa Znak w 2008 roku.
Tytuł, lead, ilustracje wraz z podpisami, wytłuszczenia, podział akapitów oraz śródtytuły pochodzą od redakcji. Tekst poddano podstawowej obróbce redakcyjnej.
Fascynujący obraz życia w komunistycznej Polsce
Jerzy Kochanowski
Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957
| Sklep | Format | Zwykła cena | Cena dla naszych czytelników |
| paskarz.pl | 59.90 zł | 29.95 zł idź do sklepu » |
czerwone bydło i tyle w temacie
Opublikowany artykuł jest fragmentaryczny i przez to nie oddający całej prawdy historycznej ówczesnego PRL. Otóż już wtedy Gomułka miał wypowiedzi antysemickie i wynikały one bardziej z Jego niskiego poziomu intelektualnego oraz z wpływów tradycyjnego, polskiego antysemityzmu. Żniwo tych ,,niezauważonych” odchyleń prawicowych nastąpiło jak wiadomo w 1968 r.
Pominięcie tych istotnych faktów historycznych świadczy o tendencyjności publikacji, a nawet intencji Autora – dr hab. Z. Zblewskiego.
Co to są wypowiedzi antysemickie ? To że Gomułka powiedział prawdę o nadreprezemtacji Żydow, we władzach PRL w latach 1944-1956 ? Żydzi po roku 1945 stanowili około 0,5-1% mieszkańców Polski, więc dlaczego w MBP funkcję kierownicze sprawowali 167 Żydów na 450 osób, daje to 37%. Już w 1945, „doradcy” z NKWD, raportowania do Moskwy, w UB pracy je 18,7% Żydów, 50% stanowisk kierowniczych zajmują Żydzi. Później było tylko gorzej, czyli jeszcze więcej Żydów, aż do 37%, by w latach 1954/56, ich liczba spadła do 34,5%. Tymczasem w latach 1945-1956, Żydzi stanowią nadal od 0,5 do1% społeczeństwa. Ale oczywiście należy wymienić jakiś tradycyjny polski antysemityzm. I oczywiście prawicowy, czy nie jest to przypadkiem protest Polaków przeciw Żydom którzy w lewicowej KPP jak slusznie zauwazyl Gomułka byli przeciw odbudowie Niepodległego Państwa Polskiego. W KPP Żydzi stanowili od 30 do50% członków, ale w młodzieżówce KPP Żydów bo już 70%. Czy pisanie prawdy o Żydach to antysemityzm ? Kiedyś słowem antysemita określano kogoś kto nie lub Żydów, dzisiaj słowem antysemita są określani ci wszyscy których NIENAWIDZĄ ŻYDZI.