Henryk Poddębski z aparatami fotograficznymi w Łowiczu w 1939 roku. Zdjęcie pochodzi z albumu „Niepodległa Poddębskiego”.

Narodowe Archiwum Cyfrowe udostępniło właśnie wyjątkowy zbiór fotografii. Album ze zdjęciami jednego z najważniejszych fotografów dwudziestolecia międzywojennego właśnie znalazł się w Internecie. Kolekcję wyróżniają oryginalne i bardzo szczegółowe opisy autora.

Z uwagi zniszczenia, jakie zaszły w Polsce podczas II wojna światowa, trudno przecenić zdjęcia z okresu międzywojnia. Szczególną wartość mają fotografie Henryka Poddębskiego, który z uwagą uwieczniał proces powstawania i kształtowania się Polski. Do sieci trafił właśnie album „Niepodległa Poddębskiego” w postaci bezpłatnego e-booka, zawierający blisko 200 unikatowych fotografii jego autorstwa.

Jak mówi Marianna Otmianowska Dyrektor Narodowego Archiwum Cyfrowego: „Kolekcja ta jest (…) unikatową nie tylko ze względu na wyjątkowe kadry, ale także autorski, oryginalny komentarz – każda fotografia została opisana przez twórcę, a układ ten nie uległ zmianie od przedwojnia. Henryk Poddębski swoje zapiski prowadził w dwóch grubych zeszytach. Skrupulatne opisy wskazują daty wykonania fotografii i miejsca uwiecznione na zdjęciach.”

Spław drewna Kanałem Augustowskim w 1935 roku. Zdjęcie z albumu „Niepodległa Poddębskiego”.

Na fotografiach Poddębskiego możemy oglądać miasta, inwestycje przemysłowe, drewniane wsie, ludzi przy pracy i odpoczynku oraz krajobrazy. Jak czytamy w przedmowie doktora Wojciecha Woźniaka, Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „przemierzając całą Polskę, od Wileńszczyzny, Podola przez Pomorze, Mazury aż po Ziemię Krakowską, Śląsk, Wielkopolskę i Kujawy, dokumentował on miejsca zwykłe i niezwykłe. W sposób szczególny oddał na swoich fotografiach niepowtarzalny klimat Kresów (…).”

Poddębski dbał, by jego prace były publikowane w wydawnictwach naukowych, podręcznikach czy przewodnikach turystycznych. Jednocześnie był artystą, a jego zdjęcia ogląda się jak pocztówki.

W albumie „Niepodległa Poddębskiego” znajduje się prawie 200 fotografii z liczącej blisko 22 tysiące zdjęć kolekcji, pozyskanej przez Narodowe Archiwum Cyfrowe w 2016 roku. Publikacja powstała w ramach obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Album w wersji do pobrania znajduje się TUTAJ.

Ruiny zamku w Siewierzu. Zdjęcie autorstwa Henryka Poddębskiego, dostępne w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Ponadto każdy może przeglądać, pobierać i wykorzystywać zdjęcia udostępnione w serwisie audiovis.nac.gov.pl (zespół 131: Archiwum fotograficzne Henryka Poddębskiego). W dodatku od 6 do 28 grudnia bieżącego roku w Fotoplastikonie Warszawskim będzie możliwość oglądania wystawy wybranych fotografii Poddębskiego w technice stereoskopowej.

Narodowe Archiwum Cyfrowe archiwizuje, digitalizuje i udostępnia online materiały cyfrowe: fotografie, nagrania dźwiękowe i filmy. W zasobach NAC znajduje się 16 mln fotografii, 30 tysięcy nagrań i 2 tysiące filmów.

Źródła informacji:

• Album z fotografiami Polski okresu XX-lecia międzywojennego trafił do sieci, Newseria.
• Niepodległa Poddębskiego, Narodowe Archiwum Cyfrowe.
• „Niepodległa Poddębskiego” – czwarty album monograficzny NAC dostępny online, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych.