Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

31 sierpnia. W 1939 roku doszło do prowokacji gliwickiej

Najważniejsze rocznice

Napastnicy liczyli na to, że w radiostacji znajduje się nadajnik. Wbrew ich oczekiwaniom okazało się, że stacja jedynie transmituje wiadomości nadawane z innego miejsca.

fot.domena publiczna Napastnicy liczyli na to, że w radiostacji znajduje się nadajnik. Wbrew ich oczekiwaniom okazało się, że stacja jedynie transmituje wiadomości nadawane z innego miejsca.

31 sierpnia 1939 roku miała miejsce prowokacja gliwicka. Celem operacji, przeprowadzonej przez niemieckie siły specjalne, było zrzucenie na Polskę winy za wybuch wojny.

Incydent miał miejsce wieczorem. Do gliwickiej radiostacji, znajdującej się około 10 kilometrów od granicy z Polską, wdarł się oddział rzekomych powstańców śląskich. Napastnicy, korzystając z mikrofonów burzowych (innych w radiostacji nie było) usiłowali nadać komunikat informujący, że rozgłośnia znalazła się w polskich rękach. Udało się przekazać zaledwie kilka słów, po czym przekaz został przerwany.

Mimo niezbyt udanego przebiegu akcji wiadomość o polskiej prowokacji i naruszeniu przez Polskę niemieckiej granicy została nagłośniona przez berlińskie radio. Nie był to jedyny incydent tego typu, przygotowany przez władze niemieckie. Jednocześnie informowano także o rzekomych prześladowaniach mniejszości niemieckiej na terytorium sąsiada.

Hitlerowi zależało na tym, by to Rzeczpospolita była traktowana przez Wielką Brytanię i Francję jako agresor. Chciał w ten sposób doprowadzić do izolacji swojego przeciwnika na arenie międzynarodowej i uniknąć wojny na dwa fronty. Plan ten spełzł na niczym, ponieważ już wkrótce po napaści na Polskę obydwa państwa wypowiedziały wojnę III Rzeszy.

31 sierpnia 1980 roku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina podpisane zostały przez Lecha Wałęsę, reprezentującego Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, oraz przewodniczącego komisji rządowej Mieczysława Jagielskiego tzw. porozumienia gdańskie, kończące strajk w zakładach Trójmiasta. W porozumieniach uwzględnione zostało dwadzieścia jeden postulatów sformułowanych przez strajkujących robotników.

Podpisanie porozumień gdańskich, podobnie jak szczecińskich (30 sierpnia) oraz jastrzębskich (3 września), umożliwiło po-
wstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (NSZZ „Solidarność”). Ostateczna decyzja o jego utworzeniu zapadła podczas ogólnopolskiej narady działaczy związkowych 17 września 1980 w Gdańsku (notka autorstwa dr. hab. Zdzisława Zblewskiego).