Najważniejsze rocznice

fot.domena publiczna Ludwik XVI był sądzony przez Konwent Narodowy.

15 stycznia 1793 roku rozpoczęło się posiedzenie Konwentu Narodowego, w trakcie którego zgromadzenie podjęło decyzję w sprawie losu zdetronizowanego króla Francji. Obywatel Capet, czyli Ludwik XVI, został skazany na karę śmierci.

Ludwik XVI wraz z rodziną przebywał w rewolucyjnym areszcie od swojej próby ucieczki w sierpniu 1792 roku. Jego sytuacja skomplikowała się dodatkowo po obaleniu monarchii we Francji, co nastąpiło 22 września. Wkrótce po tym Konwent powołał specjalną komisję, której powierzono zadanie przejrzenia jego archiwów i korespondencji pod kątem ewentualnych działań na niekorzyść państwa. O postawieniu „obywatela Capeta” w stan oskarżenia zdecydowało ostatecznie odkrycie tajnych dokumentów z „żelaznej szafy”, ujawniających między innymi próby korumpowania przywódców rewolucji przez królewskich urzędników.

Proces byłego monarchy toczył się przed Konwentem między 10 a 26 grudnia 1792 roku. Zarzucano mu zdradę i spiskowanie przeciwko państwu francuskiemu. W akcie oskarżenia znalazły się aż czterdzieści dwa posunięcia Ludwika (w tym próba przeszkodzenia zebraniu Stanów Generalnych i użycie broni przeciwko obywatelom Paryża), które uznano za zamach na wolność publiczną. Sam oskarżony nie przyznawał się do winy. „Moje sumienie nic mi nie zarzuca” – powiedział ostatniego dnia procesu.

Ostateczne decyzje w sprawie króla zapadły podczas posiedzenia Konwentu, trwającego od 15 do 19 stycznia. Deputowani odpowiadali między innymi na pytania, czy Ludwik XVI jest winny zarzucanych mu czynów i czy wyrok zgromadzenia powinien być ratyfikowany przez lud francuski. Ostatniego dnia zdecydowano także, jaki będzie wymiar kary. 387 z 726 głosujących opowiedziało się za wyrokiem śmierci. 290 osób rekomendowało inne kary, a 5 wstrzymało się od głosu.