Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Jerzy V Windsor (król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, cesarz Indii 1910–1936)

Portret króla Jerzego V.

fot.Luke Fildes/domena publiczna Portret króla Jerzego V.

Jerzy V (ur. 3 VI 1865 w Londynie, zm. 20 I 1936 w Sandringham, hr. Norfolk) – król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, cesarz Indii od 1910 roku, z dynastii sasko-koburskiej, później (od 1917) Windsor. Syn Edwarda VII, króla Wielkiej Brytanii, i Aleksandry, córki Chrystiana IX, króla Danii. Jego żoną była Maria (May), córka Franciszka, księcia Teck. Miał sześcioro dzieci, a w tym synów: Edwarda VIII, Jerzego VI, Henryka, księcia Gloucester, Jerzego, księcia Kentu, Jana oraz córkę Marię.

W 1892 roku wstąpił do marynarki, kariera wojskowa w marynarce była bowiem od czasów jego ojca przypisana do życiorysu następcy tronu. W tym samym roku otrzymał tytuł księcia Yorku. Po wstąpieniu na tron swego ojca (1901), otrzymał tytuł księcia Walii. Jako następca tronu często odwiedzał zamorskie posiadłości brytyjskie. W 1910 roku po śmierci ojca, Edwarda VII, objął tron.

Jerzy V zyskał sobie szacunek poddanych w czasie pierwszej wojny światowej, kiedy często przebywał na froncie we Francji, a także interesował się sprawami zaopatrzenia żołnierzy. W 1917 roku zmienił niemiecką nazwę dynastii Sachsen-Coburg-Gotha na Windsor, zrywając w ten sposób z korzeniami swojego rodu w obliczu wojny z Niemcami.

Interesował się ruchami emancypacyjnymi w Królestwie po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Szczególnie zajmowała go kwestia powstania Wolnego Państwa Irlandzkiego (1922). Za jego panowania wykrystalizowała się też nowa, bardziej liberalna forma państwa, powołana do życia statutem westminsterskim z 1931 roku, zwana Brytyjską Wspólnotą Narodów. Obejmowała ona dawne Zjednoczone Królestwo oraz wszystkie dominia i kolonie brytyjskie. Metropolia spełniała rolę czynnika spajającego wszystkie posiadłości imperium, które za panowania Jerzego V osiągnęło swoje największe rozmiary. Następcami Jerzego V na tronie zostali jego synowie: Edward VIII, a później Jerzy VI.

Autor hasła:

Maciej Michalski – doktor habilitowany, historyk mediewista, związany z Instytutem Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor prac poświęconych m. in. historii idei, historii kobiet oraz historii kształtowania się tożsamości narodowej Słowian w XIX wieku. Współautor „Słownika władców polskich”, „Słownika władców Europy średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.