Iwan I Kalita (ur. 1304, zm. 31 III 1340 zapewne w Moskwie) – książę moskiewski w latach 1325-1328, książę nowogrodzki w 1327 r., wielki książę włodzimierski i moskiewski w latach 1328-1340. Wnuk Aleksandra Newskiego, syn Daniela (1261-1303), księcia moskiewskiego, urodzony jako pogrobowiec. Z nieznaną z pochodzenia
żoną Heleną miał dziewięcioro dzieci.

W tradycji uznawany za pierwszego jednoczyciela Rusi, połączył w swoich rękach wielkie księstwo włodzimierskie z moskiewskim. Umiejętnie posługując się pomocą Złotej Ordy, wygrał rywalizację z Twerem o hegemonię na Rusi podporządkowanej Tatarom. Odtąd tytuł wielkoksiążęcy pozostawał prawie wyłącznie w rękach jego i jego potomków. Odpowiedzialny za pobór daniny dla Ordy (wychod), gromadził skrzętnie bogactwa, co dało mu przydomek Kalita (kaleta, mieszek, sakiewka).

Za jego panowania Moskwa stała się centrum wielkiego księstwa i siedzibą metropolii prawosławnej (nominalnie kijowskiej). Jego następcą został syn Siemion Dumny (1316-1353), wielki książę włodzimiersko-moskiewski, zmarły w czasie epidemii dżumy. Kontynuatorem głównej linii dynastii został drugi z synów, Iwan II Piękny (1326-1359).

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców Europy średniowiecznej (Wydawnictwo Poznańskie 2005) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Autor hasła:

Krzysztof Pietkiewicz – profesor doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii Europy Wschodniej, związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu publikacji, poświęconych m. in. historii Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Współautor „Słownika władców Europ średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.