Historia powszechna
Nabór do 6. edycji Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata
Do 31 maja br. trwa nabór obiektów dokumentacyjnych na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Właściciele i przechowawcy mogą zgłaszać swoje unikatowe dokumenty lub całe kolekcje, stanowiące bezcenne świadectwo historii, kultury i tradycji Polski. – Polska Lista...
Od XVII-wiecznych dokumentów po współczesne projekty naukowe – Wystawa o więziach Polski z krajami północnymi zawita do Warszawy
Od 11 kwietnia do 24 kwietnia br. przy ul. Krakowskie Przedmieście 66 (blisko Kościoła Św. Anny), w samym sercu Warszawy, odbędzie się plenerowa wystawa „Znamy się od dawna i mamy na to papiery. Relacje Polski z Norwegią, Islandią...
Zamieszkany, sprzedany i… wyeksportowany. Niezwykła historia Old London Bridge
Sformułowanie „mieszkać pod mostem” kojarzy się jednoznacznie i nikomu tego nie życzymy. Natomiast czy wyobrażalibyście sobie zamieszkanie na moście? I to we własnym domu, pod konkretnym adresem? Średniowieczny Londyn oferował takie możliwości!
Moczygęby i opilce, czyli kultura picia w Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Zdaniem wielu historyków szlacheckie pijaństwo stało się jedną z przyczyn upadku I Rzeczypospolitej. Bez wątpienia miało ono duży wpływ na upadek obyczajów, ale najbardziej makabryczną formę przybrało dopiero w XVIII wieku.
Argentyna ujawnia tajne archiwa nazistów – historyczny przełom
Po dekadach tajemnicy rząd Argentyny zdecydował się na odtajnienie dokumentów dotyczących nazistowskich zbrodniarzy, którzy po II wojnie światowej znaleźli schronienie w tym kraju. Prezydent Javier Milei uznał, że te materiały są częścią historii, którą należy ujawnić. Decyzja ta...
„Rosja wychowuje do wojny – jak Kreml kształtuje nową generację żołnierzy”
„Rosja od lat przygotowuje swoje społeczeństwo na wojnę – i zaczyna od najmłodszych. Junarmia, państwowa organizacja młodzieżowa, zrzesza setki tysięcy młodych Rosjan, ucząc ich musztry, strzelectwa i kultu armii. Władze, przy wsparciu Cerkwi, kreują obraz patriotyzmu, w którym...
Blitzkrieg kontra czerwony walec: Jak bitwa pod Kurskiem przypieczętowała los Niemiec
Lipiec 1943 roku. Na łuku kurskim dochodzi do największej bitwy pancernej w historii. Setki Tygrysów i Panter ruszają do ataku, ale naprzeciw nich czekają tysiące sowieckich T-34. W starciu pod Prochorowką obie strony ponoszą ogromne straty – kto...
Przedkolumbijskie ‚lalki’ wskazują na rytualne powiązania w Ameryce Środkowej
Na szczycie dużej piramidalnej struktury w preklasycznym San Isidro w Salwadorze odkryto pięć ekspresyjnych ceramicznych figurek. Ich ruchome głowy i sposób ustawienia sugerują, że były one rodzajem lalek wykorzystywanych w scenach rytualnych. Podobieństwa do przykładów z innych krajów...
Dwa losy, jeden ród. Początek i koniec dynastii Romanowów
Jeden wstąpił na tron mimo strachu i oporu, drugi w milczeniu szedł na śmierć. Michał Romanow i Aleksy Romanow – pierwszy i ostatni z dynastii – choć dzieliło ich ponad trzy stulecia, ich losy naznaczyła rewolucja, wojna i...
Wystawa „1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie”
Wystawa 1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie przywołuje wydarzenia sprzed 120 lat i pokazuje, jak znacząco wpłynęły one na kształtowanie się tożsamości Woli. Poruszane podczas wystąpień kwestie okazują się zaskakująco aktualne, podobnie jak konteksty mechanizmów...
Rolnictwo w Asyrii było przedsięwzięciem raczej niestabilnym. Jak starożytni rolnicy radzili sobie z brakiem wody i plagami szarańczy?
Asyria wyróżniała się spośród starożytnych krajów nie tylko wyjątkowo skuteczną armią i brutalną polityką podbojów. Zaskakująco dużą część jej ludności stanowili początkowo mieszkańcy miast. Rolnictwo w pustynnym imperium było skrajnie trudne – ale nie niemożliwe. Jak radzili sobie...
„Heweliusz”: Premiera serialu o tragicznej katastrofie morskiej już tej jesieni
Jesienią tego roku na platformie Netflix zadebiutuje pięcioodcinkowy serial „Heweliusz”, opowiadający o tragicznych wydarzeniach z 14 stycznia 1993 roku, kiedy to prom „MF Jan Heweliusz” zatonął na Bałtyku podczas potężnego sztormu. W katastrofie zginęło 56 osób, a jedynie...
Odkrycie dokumentu papieskiego z 1627 roku w archiwum Zamku Królewskiego
Zamek Królewski w Warszawie stał się miejscem niezwykłego odkrycia. Rzuca ono nowe światło na historię dyplomacji papieskiej w XVII wieku. W archiwum Zamku, w słabo rozpoznanej kolekcji dr. Tomasza Niewodniczańskiego odnaleziono zaginiony dokument. Jest to instrukcja generalna z 1627 roku, przygotowana dla Antonia Santa Croce,...
Słowacka okupacja Polski
„Jesteśmy gotowi do marszu z Niemcami” – oświadczył 30 sierpnia 1939 roku Jozef Tiso. „Nieprzyjaźń z Polską jest obecnie faktem. Słowacka armia będzie walczyć wespół z armią niemiecką”. I rzeczywiście walczyła.
Polskie ślady w hollywoodzkim filmie o Lee Miller: Historia kobiety, która widziała koszmar wojny
Film „Lee. Na własne oczy”, z Kate Winslet w roli głównej, przenosi na ekran losy Lee Miller, fotografki i korespondentki wojennej. Produkcja obfituje w polskie akcenty, od reżyserki Ellen Kuras o polskich korzeniach, po współpracę z wybitnym operatorem...
„Powrót Gladiatora: Ridley Scott przedstawia epicką kontynuację”
Ridley Scott wraca z sequelem kultowego „Gladiatora”, w którym główną rolę odgrywa Lucjusz, wnuk Marka Aureliusza. W Polsce premiera filmu odbędzie się 15 listopada, a amerykańska publiczność zobaczy go tydzień później. Jakie niesamowite widowisko przygotował dla nas reżyser...
NAC Breda: 80 lat pamięci o polskich wyzwolicielach
Które wojska wyzwalały Holandię spod hitlerowskiej okupacji? W tamtejszych książkach przeważają opisy działań Amerykanów, Brytyjczyków i Kanadyjczyków. O Polakach wspomina się zbyt rzadko lub wcale. Tę niesprawiedliwość starają się naprawić piłkarze i kibice klubu NAC Breda.
Krakowscy muzealnicy i naukowcy zbadali zapach „Damy z gronostajem”
Krakowscy muzealnicy i naukowcy, we współpracy z partnerami ze słoweńskiej Lublany, zbadali i zamknęli we flamastrze zapach słynnego dzieła Leonarda da Vinci – „Damy z gronostajem”.
Ukąszenie skorpiona. Mao spuszcza Jiang Qing ze smyczy
Wobec narastającej od trzech lat opozycji siedemdziesięciojednoletni Mao wezwał w listopadzie 1965 roku swą żonę Jiang Qing, byłą aktorkę, która pełniła funkcję komisarza do spraw kultury, i kazał jej opracować rewolucyjny manifest. Był to początek wydarzeń, które na...
Prawdziwa historia najwybitniejszej himalaistki świata – pierwszy film oparty na archiwach i audio-pamiętniku Wandy Rutkiewicz
W maju podczas Millennium Docs Against Gravity odbędzie się światowa premiera filmu „Ostatnia Wyprawa – The Last Expedition”. Reżyserka – Eliza Kubarska, która sama jest alpinistką, wyrusza w Himalaje w poszukiwaniu Wandy. Kluczem do eksploracji jest tajemniczy audio-pamiętnik...
Czarodziej kina spod Łodzi. Ten polski krawiec sto lat temu założył najpiękniejsze kino na świecie!
W 2021 roku brytyjskie czasopismo „Time Out” przeprowadziło wybory najpiękniejszego kina na świecie. Tytuł przypadł budynkowi Pathé Tuschinski, znajdującemu się przy jednej z ulic w Amsterdamie. Swojsko brzmiąca nazwa nie jest przypadkowa. Pochodzi od nazwiska założyciela kina, Abrahama...
Jedyna Amerykanka stracona na rozkaz Hitlera. Jej ostatnie słowa miały brzmieć: „… ja tak kochałam Niemcy”
Gdy w sierpniu 1939 roku amerykańska ambasada zaapelowała do swoich obywateli o opuszczenie Niemiec, mąż Mildred Harnack kupił dla niej bilet bez daty na statek do USA. Ona jednak nie wyobrażała sobie porzucenia ukochanego – oraz kraju, któremu...
Film „Czerwone maki” tylko w kinach od 5 kwietnia!
17 stycznia 1944 roku komandosi z 1 Samodzielnej Kompanii Komandosów mjr. Władysława Smrokowskiego, współpracując z brytyjską 56 Dywizją Piechoty, opanowali jedno ze wzgórz pasma Monti Aurunci. Sąsiednie wzgórze zajęte zostało w tym samym czasie przez 40 Royal Marines...
Ze Zduńskiej Woli do Hollywood. Jak polski geniusz biznesu spełnił swój amerykański sen?
Jego „tak” lub „nie” mogło przyprawić kobietę o eksplozję radości bądź… rozpacz. Stworzył globalne imperium piękna. Maksymilian Faktorowicz, a po postawieniu stopy na amerykańskiej ziemi Max Factor, był jednym z największych biznesowych geniuszy w historii Polski.
Jedno z najważniejszych odkryć ostatnich lat w Peru!
W Pachacámac zostały właśnie odkryte 73 nienaruszone pochówki w tobołach pogrzebowych, niektóre z rzeźbionymi maskami. Miejscem znaleziska jest rozległy zespół cmentarzysk z różnych okresów u stóp Świątyni Malowanej. Niedaleko natrafiono także drewniane berła z wizerunkami dostojników Imperium Wari.