Drodzy Czytelnicy. Po dwóch latach działań redaktorskich z okładkami tworzonymi przy pomocy Sztucznej Inteligencji (SI) wreszcie jesteśmy gotowi ogłosić światu naszą nową inicjatywę badawczą!

Jako redakcja Archeowieści rozpoczynamy bowiem projekt zatytułowany „Interpretacja treści wizualnych generowanych przez sztuczną inteligencję w komunikacji naukowej archeologii: perspektywa autorów i odbiorców”, który umożliwi nam przyjrzenie się temu, jak obrazy syntetyczne – tworzone przy pomocy najnowocześniejszych technologii SI – kształtują nasze wyobrażenia o przeszłości, wpływają na sposób odbioru informacji naukowych czy w ogóle funkcjonują w szerokim społeczeństwie.

Dzięki badaniom będziemy mogli nie tylko zrozumieć mechanizmy odbioru treści wizualnych, ale również wskazać sposoby ich odpowiedzialnego wykorzystania, zarówno w pracy naukowej, jak i w komunikacji z szeroką publicznością.

Dlaczego to takie ważne?

Nowoczesne narzędzia sztucznej inteligencji umożliwiają ekspresowe tworzenie obrazów, które potrafią zachwycać estetyką, bogactwem detali i bardzo realistycznym odwzorowaniem wyobrażeń o przeszłości. Szybkie, stosunkowo tanie i atrakcyjne, wizualizacje SI zaczynają być coraz częściej wykorzystywane nie tylko przez użytkowników masowych – blogerów czy twórców treści internetowych – ale również i przez samych badaczy oraz popularyzatorów nauki.

Praktyka ta rodzi jednak szereg istotnych pytań i wyzwań. Przede wszystkim pojawia się kwestia wiarygodności takich przedstawień. W projekcie zastanawiamy się zatem nad tym, w jakim stopniu wygenerowany obraz może być traktowany przez nas jako rzetelna rekonstrukcja; pytamy, czy da się w ogóle odróżnić elementy faktograficzne od artystycznej interpretacji i dywagujemy nad tym, gdzie kończy się nauka, a zaczyna kreatywna wizja.

Co jednak ważniejsze, skupiamy się również na szeregu kwestii etycznych towarzyszących wykorzystywaniu wizualizacji generowanych przy pomocy SI. Zastanawiamy się, czy korzystanie z nich w popularyzacji może wprowadzać odbiorców w błąd, a także nad tym jak dbać o transparentność i odpowiedzialność w komunikowaniu wyników badań przy ich użyciu.

I powiemy Wam szczerze, że refleksje w tym względzie są naprawdę kluczowe, jeżeli faktycznie chcemy, by sztuczna inteligencja stała się nie tylko narzędziem estetycznym, ale także uczciwym i wartościowym wsparciem dla komunikacji naukowej w archeologii…

I tu pies pogrzebany! 

Nie ruszymy bowiem z projektem bez Was, Naszych Drogich Czytelników, których opinie na temat wizualizacji generowanych przez sztuczną inteligencję są niezbędne dla formułowania jakichkolwiek wniosków… Chcemy zatem wiedzieć, jakie reakcje wywołują w Was wizualizacje SI – jak często poruszają, alarmują, i czy w ogóle inspirują do jakichkolwiek własnych wyobrażeń o przeszłości.

Aby Wasze głosy mogły faktycznie wybrzmieć, zachęcamy gorąco do wzięcia udziału w naszej krótkiej ankiecie, która pozwoli Wam nie tylko – dosłownie – stać się częścią tego projektu, ale i zapanować nad tym, w jaki sposób przedstawiana będzie przeszłość.

Ale, ale, nie tak prędko… 

Zabawa badawcza dopiero się bowiem zaczyna!

Zapraszamy Was zatem do udziału w ankiecie, która pomoże nam lepiej zrozumieć, jak odbierane są obrazy generowane przy pomocy SI w popularyzacji archeologii.

Jej wypełnienie zajmie Wam ok. 10 minut, a udział może wziąć każda pełnoletnia osoba, zarówno zawodowo związana z archeologią, jak i wyłącznie pasjonująca się naukami o przeszłości.

https://archeowiesci.webankieta.pl/

Z pozdrowieniami, 

Redakcja Archeowieści

Projekt „Interpretacja treści wizualnych generowanych przez sztuczną inteligencję w komunikacji naukowej archeologii: perspektywa autorów i odbiorców” jest realizowany przez Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z Uniwersytetem SWPS w Warszawie i dofinansowany ze środków Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza na Uniwersytecie Warszawskim.

Projekt badawczy „Interpretacja treści wizualnych generowanych przez sztuczną inteligencję w komunikacji naukowej archeologii: perspektywa autorów i odbiorców” realizowany jest pod patronatem honorowym Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministry Kultury i Dziedzictwa Naukowego oraz Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Patronat medialny nad inicjatywą objęli: Archeologia Żywa, Pulsar, National Geographic Polska, Radio Kampus, oraz Polskie Radio RDC.

Projekt wspierają m. in. CAA Polska, Fundacja Terra Desolata, Archeologiczne Warsztaty, W inne światy, Ciekawostki Historyczne, Archeopasja, Historyczny Top, @_histo_rycznie, Archeolożka Zosia, Archaeology – w gruncie rzeczy, Archeologia po godzinach, Historykon.pl oraz Archeowyprawy.