fot.domena publiczna Salomea z Bergu (fot. domena publiczna)
Salomea z Bergu (ur. ok. 1100, zm. 27 VII 1144) – księżna polska, druga żona Bolesława III Krzywoustego, córka Henryka, hrabiego Bergu (Szwabia), i Adelajdy, hrabianki Moechental.
Do jej małżeństwa z Bolesławem doszło w początkach 1115 r. Towarzyszyły mu pobudki polityczne, związane z poprawą stosunków polsko-czeskich. Wcześniej dwie hrabianki Bergu (siostry Salomei) poślubili odpowiednio: książę czeski Władysław – Ryksę, a jego brat, książę Moraw Otto – Zofię. Salomea urodziła Bolesławowi sześciu synów: Leszka, Kazimierza Starszego (zmarli w dzieciństwie), Bolesława IV Kędzierzawego, Mieszka III Starego, Henryka i Kazimierza II Sprawiedliwego oraz pięć córek: Rykse (żonę Magnusa duńskiego), Gertrudę (mniszkę w Zwiefalten), Dobroniegę Ludgardę (wydaną za margrabiego dolnołużyckiego Dytryka), Judytę (żonę margrabiego brandenburskiego Ottona I) i Agnieszkę (wydana za księcia włodzimierskiego Mścisława).
Działalności Salomei za życia Bolesława Krzywoustego bliżej nie znamy, choć przypisuje się jej udział w pozbawieniu urzędu palatyna Piotra Włostowica, który był związany z najstarszym synem Bolesława, Władysławem II. W 1138 r. zmarł Bolesław. Na mocy jego testamentu poszczególni członkowie dynastii zostali wyposażeni w dzielnice, a na czele państwa stanął Władysław II. Również Salomea otrzymała uposażenie, choć wśród historyków brak zgody co do jego wielkości. Przyjmuje się, że były to bądź włości rozproszone po ziemiach sieradzkiej, łęczyckiej i sandomierskiej, bądź zwarta dzielnica wdowia składająca się z Sieradzkiego i Łęczyckiego. Pod jej opieką pozostawali dwaj najmłodsi synowie Krzywoustego, Henryk i Kazimierz.
W latach 1138-1144 prowadziła bardziej ożywioną działalność polityczną i fundacyjną. Wydaje się, że wówczas budowała zaplecze polityczne dla swych starszych synów – Bolesława i Mieszka, choć jej udział w konflikcie juniorów z Władysławem pozostaje nie wyjaśniony. Z jej upoważnienia odbył się w 1141 r. zjazd książąt juniorów w Łęczycy, związany z planami wydania za mąż najmłodszej córki Bolesława i Salomei, Agnieszki, za księcia ruskiego, co miało być wymierzone przeciwko Władysławowi II. Salomea utrzymywała bliskie związki z klasztorem Benedyktynów w Mogilnie, który obdarowała wsią Radziejów Stary, a także z kanonikami regularnymi z Trzemeszna – otrzymali od księżnej Kwieciszewo oraz Waśniów z targiem i nadania solne. Podtrzymywała też zapewne kontakty z założonym przez jej ojca klasztorem Benedyktynów w Zwiefalten, do którego wstąpiła jej córka Gertruda. Ostatnio pojawił się domysł, że Salomea została pochowana w Płocku.