Olaf III Skötkonung (ur. ok. 981, zm. ok. 1021) – król Szwecji od ok. 995 r. Syn Eryka VIII Zwycięskiego, króla Szwecji, i Sygrydy (Świętosławy), córki księcia polskiego Mieszka I. Ok. 1000 r. ożenił się z księżniczką obodrycką Astrydą (Estredą). Miał z nią syna, Anunda Jakuba (zm. 1051), od ok. 1021 r. króla Szwecji, i córkę Ingegerdę (zm. 1050), wydaną w 1019 r. za Jarosława Mądrego, wielkiego księcia kijowskiego. Przed poślubieniem Astrydy miał nałożnicę, z którą spłodził syna Emunda (Edmunda) (zm. ok. 1060), od 1051 r. króla Szwecji, i córkę Astrydę, wydana w 1019 r. za Olafa II, króla Norwegii.

Jego przydomek łączono z wyrazem skott (potomek) lub skatt (danina). Można zatem przypuszczać, że był władcą, który podjął próbę ustanowienia daniny w Szwecji. Po wstąpieniu na tron po śmierci ojca (ok. 995) zawarł przymierze z powracającym z wygnania Swenem I Widłobrodym, królem Danii. Dla przypieczętowania tej zgody matka Olafa, Sygryda (Świętosława) wyszła za mąż za monarchę duńskiego.

W 1000 r. napadł w sojuszu z Danią na króla norweskiego Olafa I Tryggvasona i pokonał go w bitwie morskiej na wodach Öresundu. Niedługo potem zagarnął cześć Norwegii – Bohuslän i Trøndelag. Utrwalił zjednoczenie kraju. Scalił w jeden organizm państwo Swewów i Gotów. Z jego panowaniem łączy się zaprowadzenie chrześcijaństwa w Szwecji i powstanie pierwszej organizacji kościelnej (biskupstwa Skara i Sigtuna), pod względem administracyjnym podporządkowanej arcybiskupstwu hamburskiemu. Przyjęcie chrztu przez Olafa (ok. 1008) upamiętniają pierwsze monety wybijane w Szwecji przez mincerzy ściągniętych z Anglii. Mają one po jednej stronie podobiznę króla, po drugiej znak krzyża. Olaf utrzymywał przyjazne stosunki z Rusią. W latach 1015-1018 oddziały wareskie wspomagały Jarosława Mądrego w jego walkach z bratem Światopełkiem. Po 1016 r. utracił zajętą wcześniej część Norwegii. Rosnąca potęga Danii za rządów Kanuta I Wielkiego skłoniła go do porozumienia z królem Norwegii Olafem II.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców Europy średniowiecznej (Wydawnictwo Poznańskie 2005) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Autor hasła:

Andrzej Kamieński – doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii nowożytnej, związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk. Autor wielu publikacji poświęconych m. in. dynastii Hohenzollernów. Współautor „Słownika władców Europ średniowiecznej”, „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej” oraz „Słownika władców polskich”.