fot.G. Dawe/domena publiczna Grigorij Rosen
Bitwa pod Międzyrzecem, Międzyrzec (29 sierpnia 1831) – bitwa pomiędzy oddziałami polskimi a wojskami rosyjskimi podczas powstania listopadowego.
Polski korpus generała Girolamo Ramoriny (20 tys. żołnierzy i 42 działa) został wysłany na prawy brzeg Wisły w celu powstrzymania zagrażających Warszawie od wschodu wojsk rosyjskich. Operując w 2 zgrupowaniach stoczył w pobliżu miasteczka (powiatu Radzyń Podlaski) bój z rosyjską kolumną generała Grigorija Rosena (11 tys. żołnierzy, 52 działa). Spóźnione i niezdecydowane działanie oskrzydlające kolumny Ramoriny sprawiło, że prowadzące atak czołowy zgrupowanie generała Ignacego Prądzyńskiego poniosło znaczne straty, nie uzyskując równocześnie powodzenia. Korzystając z zapadającej nocy Rosjanie wycofali się na Brześć. Dogodna sytuacja operacyjna i przewaga liczebna Polaków zostały zmarnowane.
Autor hasła:
Prof. dr hab. Tomasz Gąsowski – historyk, specjalista z zakresu dziejów politycznych, społecznych i militarnych ziem polskich w XIX stuleciu. Pracuje w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Akademii Ignatianum. Autor rozprawy habilitacyjnej „Między gettem a światem. Dylematy ideowe Żydów galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku”, a także takich publikacji jak „Pod sztandarami Orła Białego” czy „Ziemie polskie w latach wielkiej wojny”. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.
Nasze publikacje o powstaniu listopadowym:
XIX wiek | 31.03.2018 | Autor:
Czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? Czy Polacy mogli wygrać?
Po bitwie pod Ostrołęką Polacy nie byli w stanie odzyskać początkowej przewagi. Kolejni dowódcy powstania walczyli z coraz mniejszym przekonaniem. Czy można było wygrać zryw, w którego zwycięstwo od początku prawie nikt nie wierzył, a upadek cała Europa…
XIX wiek | 25.03.2018 | Autor:
Dlaczego wybuchło powstanie listopadowe?
Nieprzygotowane kadry. Podzielone elity. Ogromna przewaga wojsk rosyjskich. Dlaczego zdecydowano się na rozpoczęcie zrywu i jakie były pierwsze posunięcia walczących Polaków?
XIX wiek | 24.12.2017 | Autor:
Tylko raz zdarzyło się, że poseł na polski sejm wykrzyknął na sali obrad: „Wyrzeknijmy więc wszyscy: Nie ma Mikołaja!”
Poseł spodziewał się gromkiej reakcji. Ale inni deputowani wciąż w Mikołaja szczerze wierzyli. Stawiającym opór opozycjonistom trzeba było zagrozić śmiercią, by raczyli zmienić zdanie.
XIX wiek | 22.11.2017 | Autor:
Piotr Wysocki. Kim był człowiek, który wywołał powstanie listopadowe?
Ochotnik do wojska, instruktor musztry, buntownik. Chciał doprowadzić do nowej bitwy pod Termopilami. I dokładnie to uczynił.
Materiały poświęcone powstaniu listopadowemu z portalu CiekawostkiHistoryczne.pl:
artykuł | 29.05.2023 | Autor:
„Pójdziem na Moskala […], ale wprzód szlachtę wyrąbiemy”. Jak do polskich powstań narodowych podchodzili chłopi?
Bez poparcia chłopów nie było co wszczynać narodowych zrywów. Jak przywódcy powstania listopadowego i styczniowego przekonywali ich do walki o niepodległość?
artykuł | 21.04.2018 | Autor:
Czy polskie powstania narodowe miały jakikolwiek sens?
O powstaniach listopadowym i styczniowym wciąż mówimy z nabożnym respektem. Nie powiodły się, ale przecież nasi przodkowie gotowi byli złożyć ofiarę krwi w nierównym boju. Czy wolno nam ich krytykować? Historyk Marek Rezler nie boi się odpowiadać twierdząco. I nie przebiera w słowach.
Ostatnie bitwy wojny polsko-rosyjskiej. Sierpień i wrzesień 1831:
-
Bitwa pod Kołem (3 sierpnia 1831)
-
Bitwa pod Międzyrzecem (29 sierpnia 1831)
-
Obrona Warszawy (6–8 września 1831)
-
Bitwa pod Józefowem (15 września 1831)