Bitwa pod Guzowem (5 lipca 1607)

Hetman Stanisław Żółkiewski

Bitwa pod Guzowem, Guzów (5 lipca 1607) – Po wypowiedzeniu posłuszeństwa królowi Zygmuntowi III (24 czerwca) przez rokoszan wojewody krakowskiego Mikołaja Zebrzydowskiego, między wojskami królewskimi i rokoszanami doszło do rozstrzygającej bitwy pod Guzowem.

Wojskami królewskimi, złożonymi z ok. 9,1 tys. jazdy, 3,2 tys. piechoty i 24 dział, dowodzili: na prawym skrzydle hetman wielki litewski Jan Karol Chodkiewicz, w centrum pisarz polny koronny Jan Potocki, na lewym skrzydle hetman wielki koronny Stanisław Żółkiewski, odwodem wojewoda sieradzki Aleksander Koniecpolski. Dowództwo nad całością sił sprawował sam król. Siły rokoszan składały się z ok. 3,1 tys. husarii, 1,6 tys. Kozaków, 1,6 tys. piechoty i 12 dział. Wojskami rokoszan dowodzili: na prawym skrzydle Piotr Łaski, w centrum Zebrzydowski, na lewym kasztelan wileński Janusz Radziwiłł, na czele odwodów stał Jan Szczęsny Herburt.

Bitwę rozpoczęło uderzenie sił dowodzonych przez Radziwiłła na chorągwie Chodkiewicza. Po początkowym chaosie i rozproszeniu sił hetmanowi udało się opanować sytuację i stawić twardy opór rokoszanom. W tym samym czasie oddziały Potockiego uzyskały przewagę nad centrum Zebrzydowskiego. Żółkiewski natomiast zdecydowanym natarciem zmusił stojące w odwodzie lekkie chorągwie i piechotę Herburta do ucieczki. Bitwa zakończyła się całkowitą klęską rokoszan.

Autor hasła:

Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.