Bitwa pod Chojnicami (18 września 1454)

Bitwa pod Chojnicami (18 września 1454) – Zwycięstwa odniesione przez zbuntowanych poddanych Zakonu Krzyżackiego w lutym i marcu 1454 oraz wypowiedzenie przez Polskę wojny skłoniły władze zakonne do sformowania armii opartej na zwerbowanym na Śląsku, w Czechach i w Rzeszy żołnierzu zaciężnym. Na czele 15-tysięcznego oddziału, który wkroczył do Prus od strony Nowej Marchii, stanęli książę żagański Rudolf i Bernard Szumborski. Celem Krzyżaków było odbicie południowego Pomorza i przyjście z pomocą Malborkowi. Po drodze chciano uwolnić z oblężenia Chojnice. Aby temu zapobiec, król Kazimierz Jagiellończyk na czele pospolitego ruszenia szlachty wielkopolskiej, liczącego ok. 16 tys. ludzi, zajął pozycje pod twierdzą.

Bitwa pod Chojnicami 1454 (ryc. Daniel Malak/TwojaHistoria.pl).

Wobec niewielkiej aktywności przybyłej armii krzyżackiej Polacy dokonali ryzykownej przeprawy przez dzielącą wojska bagnistą dolinę i rozpoczęli natarcie. Rozbito jazdę zakonną i zaczęto oblegać tabory. Zginął ks. Rudolf, a Szumborski dostał się do niewoli. Nieoczekiwany atak oddziału z Chojnic na polski obóz zmusił wojska królewskie do odwrotu, który zmienił się w ucieczkę. Polacy utracili ok. 3 tys. ludzi. W ręce nieprzyjaciela wpadł cały polski tabor. Król musiał ratować się ucieczką.

Klęska pod Chojnicami stanowiła korzystny dla Zakonu punkt zwrotny w pierwszej fazie tzw. wojny trzynastoletniej (1454–1466). Jednocześnie wykazała przewagę wojsk najemnych nad niekarnym pospolitym ruszeniem.

Autor hasła:

Dr hab. Piotr Wróbel – historyk mediewista. Kierownik Zakładu Historii Powszechnej Średniowiecznej Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor prac „Dubrownik w latach 1358-1526. Organizacja przestrzeni” oraz „Krzyż i Półksiężyc. Zachodnie Bałkany wobec Turcji w latach 1444-1463″.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.