Bitwa na Zalewie Wiślanym (15 września 1463)

Bitwa na Zalewie Wiślanym

Bitwa na Zalewie Wiślanym, bitwa w Zatoce Świeżej (15 września 1463) – Podjęcie przez dowódcę zaciężnych wojsk polskich Piotra Dunina oblężenia Gniewa nad Wisłą skłoniło Krzyżaków do zorganizowania planu współdziałania jednostek pływających oraz wojsk lądowych w celu podjęcia wspólnej wyprawy na odsiecz miastu. 4 września flotylla krzyżacka z 1500 ludźmi wpłynęła na Zalew Wiślany i zdążała na południe ku Żuławom i Leniwce. Wobec blokady drogi wodnej przez gdańszczan okręty wielkiego mistrza Ludwika von Erlichshausena nie zdołały połączyć się z wojskami lądowymi i rezygnując z ambitnych planów, cofnęły się na Zalew Wiślany. W pogoń za nimi ruszyły okręty Gdańska i Elbląga z zaciężnymi królewskimi.

Mimo przewagi liczebnej jednostek krzyżackich (44 okręty wobec 30–32) ich przeciwnicy dominowali doświadczeniem i inicjatywą. Sprzyjała im również pogoda. Po drobnych potyczkach 14 września, następnego dnia rankiem gdańszczanie zaatakowali stłoczoną u wybrzeży ze względu na złe warunki atmosferyczne flotyllę krzyżacką. Po ostrzelaniu doszło do abordażu, a następnie likwidacji pojedynczych rozproszonych okrętów przeciwnika. Krzyżacy ponieśli całkowitą klęskę. Zginęło ok. 1000 żołnierzy zakonnych, przechwycono wszystkie okręty wraz z zaopatrzeniem.

Straty ze strony polskiej wynosiły ok. 150–200 ludzi. Bezpośrednim skutkiem bitwy było wycofanie się Krzyżaków z działań na wschodnim brzegu Wisły oraz upadek Gniewa, co znacznie przybliżyło korzystne dla Polski zakończenie wojny trzynastoletniej.

Autor hasła:

Dr hab. Piotr Wróbel – historyk mediewista. Kierownik Zakładu Historii Powszechnej Średniowiecznej Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor prac „Dubrownik w latach 1358-1526. Organizacja przestrzeni” oraz „Krzyż i Półksiężyc. Zachodnie Bałkany wobec Turcji w latach 1444-1463″.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.