Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Konrad II (książę mazowiecki 1264-1275; czerski 1275-1294)

Portet Konrada II z połowy XVII wieku w Kościele Świętej Trójcy w Błoniu (fot. domena publiczna)

fot.domena publiczna Portret Konrada II z połowy XVII wieku w Kościele Świętej Trójcy w Błoniu (fot. domena publiczna)

Konrad II (ur. ok 1248-1250, zm. 24 VI 1294 w Czerwińsku) – książę czerski, syn Siemowita I i Perejasławy, córki Daniela, księcia halicko-włodzimierskiego.

W czasie najazdu Litwinów na Mazowsze w 1262 r., kiedy został ścięty Siemowit, Konrad dostał się do niewoli. Po powrocie otrzymał od matki samodzielne księstwo w południowej części Mazowsza – księstwo czerskie. Pierwsze akcje polityczne podjął, wypełniając zobowiązania matki wobec Bolesława Pobożnego, który bronił Mazowsza przed zakusami Kazimierza I kujawskiego w czasie pobytu Konrada w niewoli. Miał także zobowiązania sojusznicze wobec Bolesława V Wstydliwego, księcia krakowskiego, który popierał króla węgierskiego Belę w jego rywalizacji z Przemysłem Ottokarem II czeskim o spadek po Babenbergach. Konrad wziął dwukrotnie udział w jego wyprawach przeciwko śląskim sprzymierzeńcom króla czeskiego.

W drugiej połowie lat siedemdziesiątych, gdy samodzielne rządy na Mazowszu rozpoczął młodszy brat Konrada, Bolesław, wybuchł konflikt miedzy braćmi wywołany zapewne nierównym podziałem ojcowizny. W sporze Konrada wspierał Włodzimierz, książę włodzimierski. Sytuacja zaostrzyła się, kiedy Bolesław Wstydliwy wyznaczył na swego następcę w Krakowie Leszka Czarnego, syna Kazimierza I kujawskiego. Ten nowy układ wpłynął też negatywnie na stosunki miedzy braćmi, sojusznikiem bowiem Bolesława był Władysław Łokietek, brat Leszka. Po objęciu rządów w Krakowie przez Leszka, Konrad stał się naturalnym kandydatem grupy opozycjonistów wobec rządów nowego księcia. W 1282 r. wezwali oni Konrada do objęcia tronu pryncypackiego. W czasie kiedy ten zmagał się ze zwolennikami Leszka Czarnego w Małopolsce, Bolesław i Łokietek najechali jego dzielnicę. Zmusiło to Konrada do wycofania wojsk z Małopolski i dało szansę Leszkowi Czarnemu na opanowanie sytuacji. W następnym roku Konrad przy pomocy sojuszników ruskich zorganizował odwetową wyprawę na dzielnicę brata.

W 1285 r. został ponownie wezwany do objęcia tronu krakowskiego. I tym razem Leszek Czarny go pokonał, zaś wyprawa odwetowa dotarła aż na Mazowsze. Ostatnia szansa na uzyskanie tronu krakowskiego pojawiła się przed Konradem w 1288 r. po śmierci Leszka Czarnego. Większość stronnictwa mazowieckiego poparła jednak jego brata Bolesława. Wkrótce też nastąpiło niespodziewane pogodzenie się braci; Konrad jako stronnik Bolesława zdobył Sandomierz, zaś posiłki ruskie walczyły pod Krakowem. Wysiłki braci spełzły na niczym, ponieważ Małopolanie opowiedzieli się po stronie księcia brzesko-kujawskiego Władysława Łokietka. Dalsze panowanie Konrada na Mazowszu przebiegało bez większych zaburzeń. Po jego śmierci dzielnicę objął brat Bolesław. Konrad był żonaty z Jadwigą, córką Bolesława II Rogatki. Nie miał dzieci.

Panowanie Konrada charakteryzuje się bezwzględną walką o tron krakowski. Konflikt z bratem uniemożliwił mu pełne osiągnięcie tego celu. W determinacji i uporze w dążeniu do zdobycia Krakowa przypominał swego dziada, Konrada I.

Autor hasła:

Autor hasła:

Maciej Michalski – doktor habilitowany, historyk mediewista, związany z Instytutem Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor prac poświęconych m. in. historii idei, historii kobiet oraz historii kształtowania się tożsamości narodowej Słowian w XIX wieku. Współautor „Słownika władców polskich”, „Słownika władców Europy średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.

Źródło:

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców polskich (Wydawnictwo Poznańskie 1999) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.