Najważniejsze rocznice

fot.Piotr Drabik/CC BY 2.0 Lech Wałęsa dążył do tego, by nowa ustawa zasadnicza wzmocniła pozycję prezydenta.

17 października 1992 roku Sejm RP uchwalił tak zwaną Małą konstytucję. Nowa ustawa zasadnicza obowiązywała od 8 grudnia 1992 roku.

Po przełomie 1989 roku w Polsce wciąż obowiązywała konstytucja z 1952 roku, zmieniona w kilku kluczowych punktach 29 grudnia 1989 roku. Zmieniono wówczas nazwę państwa i usunięto zapisy dotyczące roli partii i przyjaźni ze Związkiem Radzieckim. Zdawano sobie jednak sprawę z konieczności przygotowania nowej ustawy zasadniczej. Już na początku grudnia 1989 roku powołano w Sejmie i Senacie komisje konstytucyjne.

Ponieważ niemal od początku prac nad nową konstytucją pojawiały się głosy, że nie powinien jej uchwalać Sejm kontraktowy, wybrany w sposób niedemokratyczny, przygotowania przeciągnęły się do czasu wyboru Sejmu I kadencji w 1991 roku. Nad swoimi projektami pracowało kilka stronnictw. Własne rozwiązania proponował  rząd Jana Olszewskiego; osobne propozycje zgłaszało też środowisko skupione wokół prezydenta i Unia Demokratyczna.

Projekt, który przyjęto w głosowaniu 17 października 1992 roku, regulował kwestie władzy ustawodawczej, wykonawczej i samorządu terytorialnego. Był to kompromis między dążeniami Lecha Wałęsy do wprowadzenia w Polsce modelu silnej prezydentury, i wysuwanymi przez część partii politycznych propozycjami zmierzającymi do wzmocnienia roli sejmu.

Mała konstytucja obowiązywała do 17 października 1997 roku, kiedy została zastąpiona przez pełną konstytucję. Dopiero wówczas przestały też obowiązywać współistniejące z ustawą z 1992 roku zapisy konstytucji z 1952 roku.