Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Janusz I (książę warszawski 1373-1429)

Pieczęć piesza Janusza I (fot. domena publiczna)

fot.domena publiczna Pieczęć piesza Janusza I (fot. domena publiczna)

Janusz I (ur. ok. 1329, zm. 1429) – książę wyszogrodzki, ciechanowski, zakroczymski, wiski, liwski, czerski i warszawski, syn Siemowita III mazowieckiego i Eufemii, córki Mikołaja opawskiego.

Za życia ojca w 1374 r. otrzymał ziemię warszawską, nurską, łomżyńską, ciechanowską, różańską, zakroczymską i wiską, a po śmierci Siemowita III doszły do tego jeszcze należne mu na mocy układu ziemie czerska i wyszogrodzka. W polityce zagranicznej uznawał zwierzchność Korony. Najpierw złożył hołd Ludwikowi Węgierskiemu, potem jego córce Jadwidze, a na koniec Władysławowi II Jagielle. Był związany z królem, który wykorzystywał go do kontaktów z bratem Witoldem w czasie zatargów z nim. W zamian uzyskał od Jagiełły nadanie kilku grodów na Mazowszu.

Janusz był w stałym konflikcie z Krzyżakami, m.in. o ziemię wiską, która zastawił jego brat Siemowit IV, a Janusz ją odebrał. Krzyżacy uprowadzali i więzili go dwukrotnie. Wraz z wojskiem mazowieckim brał udział w bitwie pod Grunwaldem w 1410 r. W sprawach gospodarczych jego długie rządy odznaczały się mądra i konsekwentną polityką porządkowania i unifikacji praw. Nadał kilka statutów prawnych oraz wydał kilka przywilejów dla szlachty mazowieckiej. Został pochowany w kolegiacie w Warszawie, do której przeniósł swoją stolicę z Czerska. Był żonaty z Danutą Anną, córką Kiejstuta, księcia litewskiego. Miał troje dzieci (w tym Bolesława, ojca Bolesława IV), jednakże żadne z nich nie przeżyło ojca. Jego dwór został opisany przez H. Sienkiewicza na kartach Krzyżaków.

Autor hasła:

Autor hasła:

Maciej Michalski – doktor habilitowany, historyk mediewista, związany z Instytutem Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor prac poświęconych m. in. historii idei, historii kobiet oraz historii kształtowania się tożsamości narodowej Słowian w XIX wieku. Współautor „Słownika władców polskich”, „Słownika władców Europy średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.

Źródło:

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców polskich (Wydawnictwo Poznańskie 1999) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.