fot.domena publiczna Dobroniega Maria wg Michała Stachowicza.

Dobroniega Maria (ur. ok. 1010/1016, zm. 1087) – księżna polska, Żona Kazimierza I Odnowiciela, najpewniej córka Włodzimierza I Wielkiego, wielkiego księcia kijowskiego.

Do ślubu Dobroniegi Marii doszło ok. 1041 r. Było to małżeństwo dynastyczne o podłożu politycznym, jednocześnie bowiem zawarty został układ między księciem Kazimierzem a bratem księżnej, Jarosławem Mądrym. Ten ostatni wspomógł starania swego szwagra o odzyskanie z rąk Miecława Mazowsza i przekazał bliżej nie określony, jak sugeruje Gall Anonim, wielki posag, natomiast książę polski oddał 800 jeńców ruskich (z rodzinami), wziętych do niewoli podczas wyprawy kijowskiej Bolesława Chrobrego.

O działalności księżnej właściwie nic nie możemy powiedzieć poza tym, że jej małżeństwo zawarte z pobudek politycznych dobrze przysłużyło się obu stronom – polskiej i ruskiej. Urodziła Kazimierzowi czterech synów: Bolesława II śmiałego, Władysława I Hermana, Mieszka i Ottona (dwaj ostatni zmarli w młodym wieku) oraz córkę Świętosławę, żonę Wratysława II czeskiego.

W starszej literaturze sugerowano, że Dobroniega Maria była córką nie Włodzimierza, ale Jarosława Mądrego. Pogląd ten w świetle najnowszych badań jest nieuzasadniony, podobnie jak sugestia, że księżna musiała być znacznie starsza od Kazimierza. Mogła być najwyżej kilka lat starsza od męża (ok. 5-6 lat), a być może była jego rówieśnicą. Wysunięto również hipotezę, iż przed zamążpójściem przebywała w klasztorze. Trudno to stwierdzenie zweryfikować, ale trzeba uznać, że zarówno niewielkie starszeństwo nad mężem, jak i pobyt w klasztorze, przy ówcześnie panujących stosunkach, nie były przeszkodą do zawarcia małżeństwa.

Autor hasła:

Józef Dobosz – profesor doktor habilitowany, historyk mediewista i nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu książek i artykułów naukowych, m. in. monografii poświęconej Kazimierzowi II Sprawiedliwemu (2011). Redaktor „Słownika władców Europy średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”. Współautor „Słownika władców polskich”.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. „Słownik władców polskich” (Wydawnictwo Poznańskie 1999) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Nasze publikacje o Dobroniedze Marii: