Béla II Ślepy (ur. ok. 1106–1109, zm. 13 II 1141) – król węgierski w latach 1131–1141 z dynastii Arpadów. Syn Almosa i Przedsławy, córki Światopełka II, wielkiego księcia kijowskiego. W 1129 roku ożeniony z Heleną, córką Stefana Urosza, księcia serbskiego. Z tego związku przyszło na świat pięcioro dzieci: Gejza, Władysław, Stefan, Almos i córka Zofia. Pochowany w Székesfehérvár.

Będąc dzieckiem, został w 1113 roku wraz z ojcem Almosem oślepiony z polecenia Kolomana. Za rządów Stefana II, syna Kolomana, Béla był przetrzymywany w klasztorze w Pécsvárad, jednak pod koniec życia Stefana ożeniono go z Heleną, córką Stefana Urosza, i przewidywano na następcę tronu.

Koronowany 28 kwietnia 1131 roku, Béla rozpoczął rządy od krwawych represji wobec możnych, których uznał za współwinnych swego oślepienia. Kontynuując politykę Stefana II, trwał w sojuszu ze swym szwagrem, czeskim księciem Sobiesławem. Ten wyraźnie antypolski sojusz wzmocnił się po dołączeniu do niego króla niemieckiego Lotara III oraz margrabiego austriackiego Leopolda (Béla wydał swą drugą siostrę za Albrechta, syna Leopolda).

Wystąpienie Borysa, domniemanego syna Kolomana, przeciw Béli zagroziło stabilizacji wewnętrznej. Opozycję wobec rządów Béli poparł Bolesław Krzywousty, jednakże wojska Borysa, posiłkowane przez hufce polsko-ruskie, zostały pokonane w 1132 roku nad rzeką Sajó. W 1135 roku Bolesław Krzywousty musiał na zjeździe w Merseburgu zawrzeć pokój z Bélą i uznać jego prawo do korony węgierskiej.

Wzorem swych poprzedników Béla prowadził ekspansywną politykę wobec Bizancjum. Jeszcze w 1127 roku Węgrzy zajęli Belgrad, Nisz i Sofię. W 1137 roku Béla opanował północno-zachodnią część Bośni, odtąd tytułując się „królem Węgier, Dalmacji, Chorwacji i Bośni”.

Autor hasła:

Jarosław Nikodem – doktor habilitowany, historyk mediewista, związany z Instytutem Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor prac poświęconych m. in. późnośredniowiecznej historii Polski i Litwy. Współautor „Słownika władców Europy średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców Europy średniowiecznej (Wydawnictwo Poznańskie 2005) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.