Najważniejsze rocznice

fot.Martha J. Lamb/domena publiczna Proces Zengera wzbudził ogromne zainteresowanie opinii publicznej.

5 sierpnia 1735 roku nowojorski sąd ogłosił wyrok kończący proces drukarza, wydawcy i dziennikarza Johna Petera Zengera, oskarżonego o zniesławienie. Sprawa okazała się krokiem milowym w rozwoju wolności prasy w Stanach Zjednoczonych.

Zenger od 1733 roku drukował gazetę „The New York Weekly Journal”. Na jej łamach pojawiały się anonimowo teksty krytyczne wobec gubernatora kolonii Nowy Jork, Williama Cosby’ego. Najprawdopodobniej ich autorem był pomysłodawca gazety, były prokurator generalny kolonii, James Alexander, lub jeden z jego współpracowników, William Smith. Nie mogąc jednak jednoznacznie przypisać autorstwa artykułów, Cosby zdecydował się pozwać wydawcę.

Zenger, oskarżony o zniesławienie, trafił do więzienia w listopadzie 1734 roku. Proces rozpoczął się dopiero osiem miesięcy później. Drukarza bronili prawnicy Andrew Hamilton i William Smith senior. Ich linia obrony oparła się na argumencie rozwijanym już na początku 1733 roku w „The New York Weekly Journal” przez autora o pseudonimie „Katon”. Twierdził on, że prawda jest absolutną obroną przed zarzutem o zniesławienie. Przedstawienie faktów nigdy nie powinno zatem być uznane za oszczestwo. Oskarżenie natomiast, zwłaszcza w sprawach publicznych, może mieć korzystne konsekwencje.

Ostatecznie sędziowie nowojorscy oddalili zarzuty stawiane przez Cosby’ego. Proces stał się głośny i wzbudził także ogromne zainteresowanie opinii publicznej. Zenger stał się symbolem wolności prasy. Sprawa przyczyniła się do wyznaczenia standardów tej wolności w kolonii nowojorskiej.