Najważniejsze rocznice

fot.domena publiczna Świątynia została wysadzona w powietrze, by zrobić miejsce dla Pałacu Rad.

5 grudnia 1931 roku wysadzono moskiewski Sobór Chrystusa Zbawiciela. Była to jedna z największych świątyń prawosławnych na świecie.

W bolszewickiej Rosji już w latach 20. XX wieku rozpoczęto kampanie antyreligijne. Partię komunistyczną w dziele propagowania ateizmu wspierała między innymi Liga Bezbożników. W całym kraju dochodziło do niszczenia i profanacji obiektów sakralnych, a osoby wierzące poddawane były prześladowaniom.

Wyrok na Sobór Chrystusa Zbawiciela, który zbudowano w Moskwie między 1839 a 1880 rokiem, zapadł na przełomie lat 20. i 30. Józef Stalin postanowił wybudować w tym miejscu Pałac Rad. Do rozebrania świątyni władza bolszewicka skłaniała się także ze względów ekonomicznych. Na samej kopule soboru znajdowało się około 20 ton złota, które komuniści chcieli wykorzystać do realizacji swoich planów rozwoju gospodarczego. Bogato zdobioną świątynię uznano za „niepotrzebny luksus”.

Ostateczną decyzję o losach soboru podjęto w lipcu 1931 roku. Do jej wysadzenia potrzebne były, jak się okazało, aż dwie eksplozje. Pierwsza nie zdołała zburzyć budynku. Pozostałości świątyni zbierano przez ponad rok.

Plany budowy Pałacu Rad nigdy nie zostały zrealizowane ze względu na brak funduszy. W 1990 roku rosyjska cerkiew prawosławna otrzymała od władz radzieckich zgodę na odbudowę soboru.