Harald Sinozęby (ur.?, zm. ok. 986 w Wolinie) – król Danii od ok 945 r. Syn Gorma Starego, króla Danii, i Tyry. Pozostawił kilkoro dzieci, m.in. Swena I Widłobrodego (zm. 1014), króla Danii, Tyre, wydaną za Olafa I Tryggvasona, króla Norwegii, i Gunhildę, zamordowana w Anglii 13 listopada 1002 r. podczas masakry Duńczyków urządzonej z rozkazu króla angielskiego Ethelreda II. Pochowany w Roskilde w kościele pod wezwaniem Św. Trójcy (późniejszej katedrze).

Objął władze po śmierci ojca, któremu przypisuje się zjednoczenie państwa duńskiego (przyłączenie południowej części Jutlandii do Danii nastąpiło ok. 940). Między 953 a 968 r. dokonał chrystianizacji kraju. Wydarzenie to upamiętnia pomnik kamienny wystawiony przez Haralda w Jelling, niedaleko Vejle (wschodnia cześć Półwyspu Jutlandzkiego). Nie jest znana dokładna data zainicjowania przez Haralda walk o zdobycie Norwegii. Wiemy tylko, iż występował początkowo jako obrońca praw swej siostry Gunhildy, wdowy po wygnanym królu norweskim Eryku I „Krwawym Toporze”, oraz jej dzieci.

W wyniku działań wojennych zajął południową cześć Norwegii, a północną z Trandelagiem objął pod jego zwierzchnictwem (ok. 970) jarl Haakon, jeden z możnych norweskich. Utrzymywał przyjazne stosunki ze Słowianami. Zawarł przymierze skierowane przeciw sąsiadom saskim z Obodrytami i ożenił się z Tofą (Tove), córką księcia obodryckiego Mściwoja. W 974 r. został zaatakowany przez cesarza Ottona II, który odebrał mu południowy pas Szlezwiku (marchia szlezwicka). Harald toczył uporczywe walki o odzyskanie tych ziem (w 983 Duńczycy ponownie zagarnęli Hedeby). Ok. 986 r. utracił władzę w wyniku zamachu stanu na rzecz swego syna, Swena Widłobrodego. Pobity i ranny, uszedł do miejscowości Jumme, czyli do Wolina, gdzie zmarł z poniesionych ran. Wedle sag skandynawskich miał być założycielem osady wikingów w Jómsborgu, identyfikowanej przez historyków z Wolinem.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców Europy średniowiecznej (Wydawnictwo Poznańskie 2005) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Autor hasła:

Andrzej Kamieński – doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii nowożytnej, związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk. Autor wielu publikacji poświęconych m. in. dynastii Hohenzollernów. Współautor „Słownika władców Europ średniowiecznej”, „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej” oraz „Słownika władców polskich”.