fot.domena publiczna Dobrawa według Jana Matejki.

Dobrawa, Dąbrówka, Dubrawka (ur. ? – zm. 977) – księżna polska, żona Mieszka I, córka Bolesława I Srogiego, księcia czeskiego.

Data urodzin Dobrawy nie jest znana, według tendencyjnego i mało wiarygodnego przekazu czeskiego kronikarza Kosmasa, który swą kronikę pisał na początku XII w., w momencie zamążpójścia była kobietą w podeszłym wieku. Wydaje się jednak, że była młodsza od Mieszka I i w chwili zawierania małżeństwa miała około 20 lat. Imię Dobrawa lub zbliżone należało do częstych imion dynastycznych i należy je rozumieć zgodnie z jego najstarszym zapisem w kronice Thietmara jako Bona, czyli Dobra (por. takie imiona, jak Dobrosława, Dobroniega, Guta). Podobnie jak sugestię Kosmasa o podeszłym wieku księżnej w momencie ślubu, należy też odrzucić hipotezę o tym, że małżeństwo z Mieszkiem było drugim w jej życiu. Wcześniej miała być żoną margrabiego Miśni Guntera, ale nie ma co do tego faktu żadnych podstaw źródłowych.

Małżeństwo Dobrawy z Mieszkiem było mariażem czysto politycznym i wieńczyło zawarty nieco wcześniej, może jeszcze w 964 r., sojusz księcia Polan z księciem czeskim Bolesławem I. Wynikiem tego aktu politycznego było rozbicie sojuszu czesko-wieleckiego i zwycięstwo wojsk Mieszka, przy wsparciu Czechów, nad Redarami i Wichmanem (967). Ślub odbył się w 965 r., a rok później książę polańșki przyjął chrzest. Spory udział w tej jego decyzji tak Thietmar, jak i Gall Anonim przypisują właśnie jego chrześcijańskiej małżonce. Dobrawa urodziła Bolesława, zwanego później Chrobrym, oraz córkę Sygrydę (wydaną za mąż za Eryka szwedzkiego, a później króla Danii Swena Widłobrodego). Być może była też matką nie znanej z imienia córki, wydanej za mąż za księcia pomorskiego. Księżna zmarła, według przekazu Kosmasa i „Rocznika poznańskiego”, w 977 r., a miejsce jej pochówku nie jest znane.

O jej życiu nie potrafimy powiedzieć wiele. Kilkunastoletnie małżeństwo z Mieszkiem należy uznać za udane, spełniło ono oczekiwania polityczne, pieczętując sojusz polsko-czeski oraz przyniosło księciu godnego następcę. Jej roli w przyjęciu przez Mieszka chrześcijaństwa nie należy przeceniać, ale trzeba podkreślić jej wpływ na te kwestię. W tradycji polskiej Dobrawa i Mieszko zapisani zostali jako pierwsza polska para chrześcijańska.

Z kwestii spornych warto zwrócić uwagę na dyskusję językoznawców, która z wersji imienia księżnej jest poprawniejsza: Dobrawa czy Dąbrówka. Wydaje się, że należy przyjąć najstarszą wersję (początek XI w.), przekazaną przez kronikarza niemieckiego Thietmara w formie „Dobrawa”.

Autor hasła:

Józef Dobosz – profesor doktor habilitowany, historyk mediewista i nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu książek i artykułów naukowych, m. in. monografii poświęconej Kazimierzowi II Sprawiedliwemu (2011). Redaktor „Słownika władców Europy średniowiecznej” oraz „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej”. Współautor „Słownika władców polskich”.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. „Słownik władców polskich” (Wydawnictwo Poznańskie 1999) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.

Nasze publikacje o Dobrawie: