Bolko (ur. 1300–1301, zm. 11 VI 1341) – książę ziębicki, najmłodszy syn Bolka I świdnickiego i Beatrycze brandenburskiej. W chwili śmierci ojca (1301) był maleńkim dzieckiem. Długo pozostawał pod opieka najstarszego brata, Bernarda świdnickiego. Dopiero w 1322 roku otrzymał dzielnicę ze stolicą w Ziębicach.
Wziął udział w wyprawie krzyżackiej na Litwę (1322). Głównym problemem jego rządów były stosunki z królem czeskim Janem Luksemburskim, dążącym do opanowania Śląska. Bolko, podobnie jak jego brat Henryk jaworski i bratanek Bolko II świdnicki, opierał się uznaniu czeskiego zwierzchnictwa. Zwycięsko odparł najazd znacznej armii czeskiej pod dowództwem syna króla Jana, przyszłego cesarza Karola, zadając jej klęskę pod Ząbkowicami i biorąc licznych jeńców (1335). Wkrótce jednak zawarł ugodę z Czechami, złożył hołd lenny królowi Janowi, a w zamian otrzymał w dożywotnie posiadanie ziemię kłodzką (1336).
Był człowiekiem rycerskim i niefrasobliwym. Znany był z poczucia humoru (płatał złośliwe figle wrocławskim przekupkom) i rozrzutności. Stale zadłużony, ratował się niekiedy zajmowaniem dóbr i dochodów kościelnych, a czasem zwykłym rozbojem (jego ludzie obrabowali legata papieskiego). Pociągało to za sobą konieczność dotkliwych rekompensat dla Kościoła. Musiał zastawić większość miast swego księstwa. Kryła się też za tym zręczna dyplomacja króla czeskiego, który sam wykupił część Bolkowych zastawów (Strzelin, Ząbkowice).
Jak podają kronikarze, podobno do ostatniej chwili przed śmiercią śpiewał psalmy. Pochowany został w Henrykowie (zachował się jego wspólny z żoną nagrobek). Żonaty był z Gutą, wdową po węgierskim magnacie Mateuszu Csák z Trenczyna. Miał z nią córkę Małgorzatę oraz syna Mikołaja (zm. 1358), który odziedziczył po nim księstwo ziębickie. Linia Piastów ziębickich wymarła na wnuku Mikołaja, księciu Janie, poległym w bitwie z husytami opodal Kłodzka (27 XII 1428).
Autor hasła:
Tomasz Jurek – profesor doktor habilitowany, historyk mediewista związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk. Autor wielu publikacji, poświęconych m. in. średniowiecznej historii Śląska. Współautor „Słownika władców polskich”.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. „Słownik władców polskich” (Wydawnictwo Poznańskie 1999) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią Nauk.