Alboin (ur.?, zm. ok. 572 lub 573 w Weronie) – król Longobardów od ok. 560-565 do 572-573 r. Syn króla Audoina i turyngijskiej księżniczki Rodlindy.
Germańscy Longobardowie, zamieszkujący w starożytności ziemie nad Łabą, przesuwali się stopniowo na południe, osiedlając się nad górną Łabą i nad Dunajem. W latach 526-546 zajęli Panonię, gdzie część Longobardów przyjęła wiarę chrześcijańską (w wersji ariańskiej). Wspomagali Bizantyńczyków w ich walce z Gotami we Włoszech.
Sojusz Alboina z Awarami doprowadził do zniszczenia państwa Gepidów w 567 r. Osłabienie pozycji bizantyńskich we Włoszech przez odwołanie w 567 r. Narsesa, bizantyńskiego dowódcy wojskowego, oraz nieurodzaj w Panonii były przyczyną podjęcia historycznej decyzji Alboina, zatwierdzonej na wiecu Longobardów 2 kwietnia 568 r., o przesiedleniu się do Włoch.
W maju tego roku Longobardowie wraz z grupami z innych plemion, które się do nich przyłączyły, jak Sasi, Gepidzi, Bułgarzy, Bawarowie, Turyngowie, a nawet Słowianie, wtargnęli do północnych Włoch. Najdłużej opierała się Pawia, która stała się głównym ośrodkiem longobardzkiego panowania w północnych Włoszech oraz tradycyjnym miejscem koronacji królów „Longobardów” aż do XI w. W maju 572 lub 573 r. Alboin został zamordowany w Weronie wskutek spisku jego drugiej żony, Rosamundy, popieranej przez Bizantyńczyków. Bezpotomna Śmierć Alboina spowodowała (poza epizodycznym panowaniem
Klefa, zm. 574) przejęcie władzy przez książąt plemiennych.
Literatura:
- P. Diakon, Historia Longobardów, Warszawa 1996.