Historia Polski
Światowe wydarzenie znów w Polsce – Międzynarodowy (Ty)dzień Archiwów w 37 miastach
9 czerwca na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Archiwów. Archiwa Państwowe w Polsce już po raz osiemnasty aktywnie włączą się w wydarzenie, w którym uczestniczy kilkadziesiąt krajów z całego świata. W dniach 6-14 czerwca br. Archiwa Państwowe...
Czy Piastowie naprawdę przyszli z Wysp Brytyjskich? Zaskakujące wyniki badań DNA
Czy dynastia Piastów miała korzenie… wśród Piktów ze Szkocji? Najnowsze badania genetyczne rzucają zupełnie nowe światło na pochodzenie pierwszych władców Polski. Analiza DNA szczątków z płockiej katedry wykazała nieoczekiwane powiązania z mieszkańcami Wysp Brytyjskich z V–VI wieku. Czy...
„Wielka Wojna na planszy. Gra, która ożywia prawdziwe pamiętniki z lat 1914–1918”
Zamiast suchych dat i bitew – emocje, codzienne wybory i walka o przetrwanie. Archiwa Państwowe stworzyły wyjątkową grę planszową, w której poznasz realia I wojny światowej oczami zwykłych ludzi. Oparta na autentycznych pamiętnikach, „Jeszcze jedno lato” pozwala przeżyć...
„Od Konstytucji 3 Maja do aktywności obywatelskiej: ewolucja patriotyzmu”
Początek maja to czas, kiedy upamiętniamy historię naszych barw narodowych, symboli i tradycji patriotycznych. W całym kraju obchodzimy wówczas Święto Pracy, Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Święto Narodowe Trzeciego Maja. Mimo że każde z tych świąt ma inną...
Książęta, królowie, bohaterzy – tysiąc lat polskiej państwowości na wystawie archiwów państwowych
25 kwietnia 2025 r. w ramach obchodów 1000. rocznicy koronacji pierwszych królów Polski, w Hali im. Mieczysława Łopatki w Gnieźnie odbędzie się Uroczyste Połączone Posiedzenie Izb Parlamentu. Wydarzeniu towarzyszyć będzie otwarcie wystawy „Bezsenne głowy, co dźwigają korony –...
„Dziecięce świadectwa wojny. Rysunki polskich dzieci na liście UNESCO”
„Dziecięce rysunki z 1946 roku, ukazujące dramat okupacji niemieckiej w Polsce, zostały docenione przez UNESCO i wpisane na listę Pamięci Świata. To poruszające świadectwa najmłodszych świadków wojny.”
Rok 1025. Jak Piastowie sięgnęli po koronę” – komentarz prof. Andrzeja Pleszczyńskiego
Tysiąc lat temu, w 1025 roku, Polska stała się królestwem. Koronacje Bolesława Chrobrego i jego syna Mieszka II były nie tylko aktem politycznym, ale także manifestem suwerenności. Jakie znaczenie miały dla ówczesnej Europy i jak powinniśmy je rozumieć...
Kiedy Kraków stał się polski?
Kraków nęcił Mieszkowego syna. Bolesław Chrobry zapewne nieraz obmyślał, jak zabrać Kraków okrutnemu wujowi Bolesławowi II Starszemu. Słyszał niejedno o słynnym grodzie, prawdopodobnie też nieraz go odwiedzał. Kiedy miasto przeszło w ręce Polaków?
Nabór do 6. edycji Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata
Do 31 maja br. trwa nabór obiektów dokumentacyjnych na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Właściciele i przechowawcy mogą zgłaszać swoje unikatowe dokumenty lub całe kolekcje, stanowiące bezcenne świadectwo historii, kultury i tradycji Polski. – Polska Lista...
Od XVII-wiecznych dokumentów po współczesne projekty naukowe – Wystawa o więziach Polski z krajami północnymi zawita do Warszawy
Od 11 kwietnia do 24 kwietnia br. przy ul. Krakowskie Przedmieście 66 (blisko Kościoła Św. Anny), w samym sercu Warszawy, odbędzie się plenerowa wystawa „Znamy się od dawna i mamy na to papiery. Relacje Polski z Norwegią, Islandią...
Moczygęby i opilce, czyli kultura picia w Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Zdaniem wielu historyków szlacheckie pijaństwo stało się jedną z przyczyn upadku I Rzeczypospolitej. Bez wątpienia miało ono duży wpływ na upadek obyczajów, ale najbardziej makabryczną formę przybrało dopiero w XVIII wieku.
Odkryj prawdziwe oblicza Jagiellonów z National Geographic Polska – „Nowy poczet Jagiellonów”.
Jagiellonowie – dynastia pełna tajemnic, wielkich ambicji i skomplikowanych intryg. Dzięki nowemu projektowi National Geographic Polska możemy spojrzeć na ich rządy z zupełnie nowej perspektywy. „Nowy poczet Jagiellonów” odkrywa przed nami prawdziwe oblicza monarchów, odsłaniając nieznane dotąd fakty...
Krzyżacy kontra Łokietek – bitwa o przyszłość Polski
Władysław Łokietek stanął przed jednym z największych wyzwań swojego panowania – walką z rosnącą potęgą zakonu krzyżackiego. Gdy Krzyżacy sprzymierzyli się z królem Czech Janem Luksemburskim i ruszyli na Polskę, wydawało się, że los kraju jest przesądzony. Jednak...
Wystawa „1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie”
Wystawa 1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie przywołuje wydarzenia sprzed 120 lat i pokazuje, jak znacząco wpłynęły one na kształtowanie się tożsamości Woli. Poruszane podczas wystąpień kwestie okazują się zaskakująco aktualne, podobnie jak konteksty mechanizmów...
„Heweliusz”: Premiera serialu o tragicznej katastrofie morskiej już tej jesieni
Jesienią tego roku na platformie Netflix zadebiutuje pięcioodcinkowy serial „Heweliusz”, opowiadający o tragicznych wydarzeniach z 14 stycznia 1993 roku, kiedy to prom „MF Jan Heweliusz” zatonął na Bałtyku podczas potężnego sztormu. W katastrofie zginęło 56 osób, a jedynie...
„1670”: Drugi sezon nadchodzi – co nowego w Adamczychy?
Po sukcesie pierwszego sezonu, serial „1670” powraca z nowymi przygodami Jana Pawła i mieszkańców Adamczychy. Tym razem bohaterowie zmierzą się z politycznymi ambicjami, organizacją dożynek oraz zagranicznymi wojażami. Co jeszcze czeka na widzów w nadchodzących odcinkach?
Odkrycie dokumentu papieskiego z 1627 roku w archiwum Zamku Królewskiego
Zamek Królewski w Warszawie stał się miejscem niezwykłego odkrycia. Rzuca ono nowe światło na historię dyplomacji papieskiej w XVII wieku. W archiwum Zamku, w słabo rozpoznanej kolekcji dr. Tomasza Niewodniczańskiego odnaleziono zaginiony dokument. Jest to instrukcja generalna z 1627 roku, przygotowana dla Antonia Santa Croce,...
Do trzech razy sztuka. Jak Mieszko I próbował podbić Wolin?
Mieszko I ze swoją grupą zbrojnych czuł, że może wszystko. Dlatego postanowił wyprawić się przeciw Wieletom i podbić Wolin, udowadniając, że faktycznie zasłużył na miano Króla Północy. Nie wszystko poszło jednak po jego myśli…
Słowacka okupacja Polski
„Jesteśmy gotowi do marszu z Niemcami” – oświadczył 30 sierpnia 1939 roku Jozef Tiso. „Nieprzyjaźń z Polską jest obecnie faktem. Słowacka armia będzie walczyć wespół z armią niemiecką”. I rzeczywiście walczyła.
Pierwsza podziemna struktura, która walczyła z Niemcami na taką skalę. Jak działał „Wachlarz”?
Na życzenie Brytyjczyków Związek Walki Zbrojnej i Armia Krajowa utworzyły „Wachlarz” – ściśle tajną organizację dywersyjną. Dla wielu żołnierzy konspiracji stała się ona szkołą działalności sabotażowej.
Polski Nobel spod Kutna
Gdyby nie geografia, historia i polityka najprawdopodobniej dzisiaj najbardziej prestiżową nagrodą przyznawaną w świecie nauki nie byłaby nagroda Nobla, a… Witolda Zglenickiego, polskiego geologa urodzonego koło Kutna.
NAC Breda: 80 lat pamięci o polskich wyzwolicielach
Które wojska wyzwalały Holandię spod hitlerowskiej okupacji? W tamtejszych książkach przeważają opisy działań Amerykanów, Brytyjczyków i Kanadyjczyków. O Polakach wspomina się zbyt rzadko lub wcale. Tę niesprawiedliwość starają się naprawić piłkarze i kibice klubu NAC Breda.
„Oflagowcy” kontra „akamani”, dezercje, bójki i nielegalny handel. Ponury obraz 2 Korpusu Polskiego po zakończeniu II wojny światowej.
Zakończenie wojny robiło dość słabe wrażenie na polskich żołnierzach. Choć na pewno większość z nich odetchnęła z ulgą, że nie grozi im już śmierć na froncie, co widać było choćby po reakcjach na zawieszenie broni, to z pewnością...
Legendarny skarb pustelnika odkryty w Górach Świętokrzyskich
Świętokrzyska Grupa Eksploracyjna odnalazła w Górach Świętokrzyskich skarb monet z XVII i XVIII wieku, który najprawdopodobniej należał do eremity Antoniego Jaczewicza. Według legend osiemnastowieczny kaznodzieja zdobył fortunę, przekonując miejscową ludność o swoich nadprzyrodzonych zdolnościach uzdrawiania.
Warszawa/ Na budowie metra na Karolinie odkryto śmietnisko z czasów Jagiellonów
Na budowie bemowskiego odcinka linii M2 znaleziono tzw. jamy śmietniskowe, w których odkryto fragmenty zdobionej ceramiki, kości zwierzęce czy osełkę. Archeolodzy datują te znaleziska na XV wiek – czasy Władysława Jagiełły.